Η Ελλάδα στην ουρά της Ελευθερίας του Τύπου

Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 89η θέση στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου 2025 των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα (RSF), τη χαμηλότερη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά.
Η Ελλάδα το 2025 συνεχίζει να κατρακυλά στη διεθνή κατάταξη για την Ελευθερία του Τύπου, βυθισμένη πλέον στην 89η θέση, πίσω από χώρες που οι κυβερνήσεις μας θα αποκαλούσαν «τριτοκοσμικές».
Αλλά, όταν η ελευθερία της ενημέρωσης έχει αφεθεί να σαπίζει πίσω από κουρτίνες κρατικής χειραγώγησης, υποκλοπών και SLAPP διώξεων, τι ακριβώς περιμέναμε; Να μας χειροκροτήσουν οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα; Όχι.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 89η θέση στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου 2025 των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα (RSF), τη χαμηλότερη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά.
Η βαθμολογία της χώρας μειώθηκε σε 55,37, υποδεικνύοντας μια βαθύτερη κρίση που τροφοδοτείται από οικονομική αστάθεια, πολιτική παρέμβαση και συνεχιζόμενα σκάνδαλα παρακολούθησης.
Η κατάντια δεν είναι τυχαία, ούτε μεμονωμένη. Από το 2021, η κατάσταση είναι μια συνεχής κατρακύλα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να κρατάει τιμόνι και γκάζι ταυτόχρονα. Υποκλοπές δημοσιογράφων από την ΕΥΠ, με την υπηρεσία να απαντά στον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Σκάνδαλα τύπου Predator, μαύρες λίστες διαφημίσεων, δημόσια ΜΜΕ στην υπηρεσία του Μαξίμου και η υπόθεση δολοφονίας του δημοσιογράφου Γιώργος Καραϊβάζ που τρία χρόνια μετά παραμένει ανεξιχνίαστη, με τους βασικούς υπόπτους να βγαίνουν λάδι.
Το τοπίο στα media είναι τόσο βαλτωμένο που πλέον δεν ξεχωρίζεις τα δελτία ειδήσεων από κυβερνητικά δελτία τύπου. Ολιγάρχες με κανάλια, sites, εφημερίδες και εργολαβίες, όλοι σε ρόλο σερβιτόρου του πολιτικού συστήματος που τους ταΐζει φιλικές ρυθμίσεις, κρατική διαφήμιση και «σχέσεις εμπιστοσύνης». Οι υπόλοιποι δημοσιογράφοι, αν δεν φυτοζωούν, κυνηγιούνται δικαστικά, δέρνονται σε πορείες ή απλώς σωπαίνουν από φόβο.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κάνει κουμάντο στα δημόσια μέσα ενημέρωσης. Το ΕΣΡ είναι γραφειοκρατικός δεινόσαυρος. Όταν δεν κοιμάται, απλώς κοιτάει αλλού. Οι νόμοι που πέρασαν για να «διορθώσουν» τα σκάνδαλα υποκλοπών είναι βιτρίνα , στην πράξη αφήνουν την ΕΥΠ ανέγγιχτη και τους δημοσιογράφους εκτεθειμένους. Τολμήσεις να γράψεις κάτι που δεν αρέσει στους ισχυρούς; Μπορεί να βρεθείς κατηγορούμενος για διασπορά ψευδών ειδήσεων. Συνέβη ήδη.
Πρόσφατο άρθρο του Politico αποκαλύπτει ισχυρισμούς ότι μια εταιρεία επικοινωνίας με πολιτικές συνδέσεις με το κυβερνών κόμμα Νέα Δημοκρατία, η Blue Skies, ενδέχεται να λειτουργεί ως μυστικό όχημα προπαγάνδας και χρηματοδότησης για την κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, επιφορτισμένη με την οργάνωση διαδικτυακών εκστρατειών παραπληροφόρησης υπέρ της κυβέρνησης.
Η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας, σε συνδυασμό με τη μείωση του αναγνωστικού κοινού και των διαφημιστικών προϋπολογισμών, έχει θέσει υπό αμφισβήτηση τη μακροπρόθεσμη επιβίωση πολλών μέσων ενημέρωσης. Οι RSF κατατάσσουν την Ελλάδα στην 127η θέση όσον αφορά τον οικονομικό δείκτη, υποδεικνύοντας ότι οι οικονομικές συνθήκες επηρεάζουν αρνητικά το τοπίο των μέσων ενημέρωσης στη χώρα.
Η εμπιστοσύνη του πληθυσμού στα μέσα ενημέρωσης είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Οι γυναίκες δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν συχνά σεξισμό στον χώρο εργασίας. Η αστυνομία καταφεύγει τακτικά στη βία και σε αυθαίρετες απαγορεύσεις για να παρεμποδίσει τη δημοσιογραφική κάλυψη των διαδηλώσεων και της προσφυγικής κρίσης στα ελληνικά νησιά. Δημοσιογράφοι έχουν πέσει θύματα σωματικών επιθέσεων κατά τη διάρκεια αθλητικών εκδηλώσεων και μπροστά από τα σπίτια τους .
Οι RSF επισημαίνουν ότι χωρίς οικονομική ανεξαρτησία δεν μπορεί να υπάρξει ελεύθερος Τύπος. Όταν τα μέσα ενημέρωσης αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, μπορεί να πέσουν θύματα ολιγαρχών και δημόσιων αρχών που επιδιώκουν να τα εκμεταλλευτούν.
Η οικονομία των μέσων ενημέρωσης πρέπει επειγόντως να αποκατασταθεί σε μια κατάσταση που να ευνοεί τη δημοσιογραφία και να διασφαλίζει την παραγωγή αξιόπιστων πληροφοριών, οι οποίες είναι εγγενώς δαπανηρές.
Εδώ δεν έχουμε απλώς πρόβλημα. Έχουμε οργανωμένο σχέδιο φίμωσης, συγκάλυψης και ελέγχου. Το πρόβλημα είναι πολιτικό, είναι δομικό, και πλέον, σύμφωνα με τους διεθνείς δείκτες, είναι και ντροπιαστικό. Είμαστε η χειρότερη χώρα της ΕΕ στην Ελευθερία του Τύπου. Πιο κάτω κι από τη Μποτσουάνα. Πιο κάτω κι από την Αλβανία. Όχι από λάθος, αλλά από επιλογή.
Κι ενώ οι Νορβηγίες, οι Εσθονίες και οι Ιρλανδίες απολαμβάνουν ανεξάρτητη δημοσιογραφία, εμείς εδώ χτίζουμε την ενημέρωση με τούβλα λογοκρισίας, μπετόν κρατικής προπαγάνδας και κεραμίδια παρακολούθησης. Μένει μόνο να δώσουμε το ΕΣΡ στον ΣΚΑΪ και την ΕΡΤ στον Παύλο Μαρινάκη, να τελειώνουμε.
Η Ελλάδα το 2025 δεν έχει Τύπο. Έχει μόνο τύπους που παριστάνουν τους δημοσιογράφους. Και έναν πρωθυπουργό που δεν ανέχεται την κριτική, δεν απαντά στις αποκαλύψεις, δεν ξέρει ποιος παρακολουθούσε ποιον , αλλά όλα περνούν από το Μαξίμου.
Διαβάστε επίσης: