Ένα γλωσσολογικό ζήτημα ενέκυψε ξαφνικά στην πόλη Λβιβ της Ουκρανίας: Μια διαφήμιση στην οποία οι γάτες νιαούριζαν στα ρωσικά. Μήπως η γάτα σας είναι κατάσκοπος;
Εν μέσω ενός αιματηρού πολέμου στην Ουκρανία, το εξής άρθρο θα ήταν ένα κάτι που θα άπτονταν των γλωσσολόγων ή μια χαλαρή κουβέντα μεταξύ φιλολόγων. Στην Ουκρανία και συγκεκριμένα στην πόλη Λβιβ, μια διαφήμιση έγινε βάιραλ σε όλο τον σλαβόφωνο κόσμο από τη Βουλγαρία έως τη Ρωσία.
«Τα τραμ στο Λβιβ φέρουν διαφημίσεις που αναφέρουν: «Η πρώτη λέξη της γάτας μου είναι μιάο!». Δεν έχει καν σημασία τι ακριβώς διαφημίζουν εκεί. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι οι ουκρανικές γάτες, σε αντίθεση με τις ρωσικές, δεν λένε ποτέ «μιάο», αλλά μόνο «νιάο». Δηλαδή, δεν νιαουρίζουν, αλλά μάλλον γαβγίζουν» έγραψε ένας δημοσιογράφος.
Για να συνεχίσει λέγοντας «ωστόσο, για τους δημιουργούς των προαναφερθεισών διαφημίσεων, αυτό είναι ένα πολύ υψηλό θέμα, που απαιτεί ένα ορισμένο επίπεδο ωριμότητας και IQ. Διότι η εγκατάλειψη του γνωστού, οικείου και κατανοητού ρωσικού «μιαου» υπέρ του ακατανόητου, παράξενου και εξωτικού ουκρανικού «νιάου» είναι μια δύσκολη πνευματική προσπάθεια», έγραψε ειρωνικά και οργισμένα ο δημοσιογράφος του Λβιβ Ίλια Λέμκο.
@ssonyaritaa авторша забыла смысл слова мяу 🐱#русский #english #французский #немецкий #japanese #украискийязык ♬ оригинальный звук – Сеньорита Соньярита
Η συζήτηση κύλισε ως εξής: Μήπως η γάτα σας είναι προδοταριό και κατάσκοπος των Ρώσων ή είναι μια σωστή πατριωτική γάτα; Σε πρώτο επίπεδο η απάντηση είναι απλή. Η πατριωτική ουκρανική γάτα κάνει νιά-ο (няв), η ουκρανική γάτα που υποστηρίζει τους Ρώσους, που είναι γατοπροδοταριό και πουτινάκι κάνει μιά-ο (мяу).
H απορωσοποίηση της ουκρανικής γλώσσας ξεκίνησε το 2014, αλλά έγινε εντονότερη το 2022, καθώς μέχρι τότε οι δύο χώρες είχαν κοινή χρήση του μιά-ο. Όμως τον Φεβρουάριο του 2022 ήρθε ο πόλεμος και τα ζητήματα που αφορούσαν την ουκρανική γλώσσα ενδυναμώθηκαν.
Ο Όλεγκ έγινε Όλεχ, η Όλγκα έγινε Όλχα, o Αλέξανδρος που αποκαλούνταν Αλεξάντρ στην Σοβιετική Ένωση και την Ρωσία, έγινε Ολεξάντρ. Αντίστοιχα, περιοχές με ρωσικά ονόματα άλλαξαν σε Ουκρανικά. Κάποιες σε ζήτημα διαλέκτου και κάποιες άλλαξαν συνολικά ονομασία.
Δεν πρέπει να μας φαίνεται περίεργο. Αντίστοιχες γλωσσικές μετατροπές συνέβησαν και στην Ελλάδα με τουρκικές ονομασίες ή τον ελληνικό καφέ, ο οποίος σε ΟΛΟ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ονομάζεται τουρκικός. Αντίστοιχα το Τουρκολίμανο έγινε Μικρολίμανο, το Πασαλιμάνι έγινε Λιμάνι Ζέας κ.ο.κ.
Οι Τούρκοι ειδικά σε τοπωνύμια έφεραν τις ελληνικές ονομασίες στην γλώσσα τους: η Προύσα έγινε Μπούρσα, η Σμύρνη έγινε Ιζμίρ και η Κωνσταντινούπολη έγινε Ιστανμπούλ. Αντίστοιχα, στην Ελληνική γλώσσα μεταφέρθηκαν τουρκικές λέξεις και ελληνοποιήθηκαν. Ο καβγάς, το αλάνι, ο γρουσούζης, το κέφι, ο τσαμπουκάς ελληνοποιήθηκαν και δεν είναι κακό καθώς οι αντίστοιχες ελληνικές ξενίζουν, ενώ αυτές είναι δεκαετίες και εκατοντάδες χρόνια στην γλωσσική μας παράδοση.
Η αρμοδιότητα υπάγεται στο υπουργείο Πολιτισμού και Στρατηγικής Επικοινωνίας της Ουκρανίας. Στα καθήκοντά του συγκεκριμένου υπουργείου, περιλαμβάνονται η υποστήριξη της πολιτιστικής ανάπτυξης της χώρας, η διαχείριση της κρατικής γλωσσικής πολιτικής, η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και η προώθηση του πολιτισμού της Ουκρανίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το θέμα κάνει καριέρα σε όλα τα Βαλκάνια, την Ουκρανία και την Ρωσία. Το ζήτημα αγγίζει την καλώς και κακώς εννοούμενη προπαγάνδα. Να τονιστεί πως οι Ουκρανοί διαφημιστές δεν έκαναν το νιαούρισμα στα ρωσικά από αγάπη για τη Ρωσία, αλλά επειδή το «μιάο-μιάου» είναι για αιώνες στην γλωσσική παράδοση της περιοχής.
Οι ρωσικές σελίδες έχουν οργιάσει στο τρολάρισμα, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών είναι ενήμερο μέσω της Μαρία Ζαχάροβα που βρήκε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει επικοινωνιακά το ζήτημα, κάποιοι Ουκρανοί κάνουν επίσης χιούμορ, ενώ άλλοι το έχουν πάρει πατριωτικά βγάζοντας οδηγούς και ο πόλεμος άγγιξε πλέον και τις γάτες του Λβίβ.
Πάγια επιδίωξη της Ρωσίας είναι η επαναφορά της ρωσικής γλώσσας ως επίσημης αναγνωρισμένης γλώσσας (τώρα είναι απαγορευμένη), κάτι που βρήκε τον δρόμο του στην πρόταση για την ειρήνη που σχηματίζουν οι ΗΠΑ και οι Ρώσοι δηλώνουν άγνοια.
Οι ΗΠΑ προσπαθούν να σταματήσουν τον πόλεμο, όχι από αγάπη και ενδιαφέρον για τους Ουκρανούς αμάχους, αλλά γιατί δεν προλαβαίνουν να κατασκευάζουν πυραύλους και πυρομαχικά υψηλής ποιότητας σε έναν πόλεμο με μεγάλο μέτωπο, την ώρα που έχουν τσακίσει τις αποθήκες τους και αυτές του ΝΑΤΟ για την γενοκτονία του Ισραήλ στη Γάζα.
Η Ουκρανία θέλει να συνεχίσει τον πόλεμο, ιδανικά με εμπλοκή των ΗΠΑ, Ευρωπαϊκών χωρών και του ΝΑΤΟ, κάτι που κανείς δεν δείχνει διατεθειμένος να κάνει απέναντι σε μια πυρηνική δύναμη. Την ίδια στιγμή η ΕΕ συνεχίζει την μετατροπή της σε πολεμική οικονομία, κάτι που διευκολύνεται από την ακροδεξιά στην Ευρώπη και από τα συμφέροντα των εταιρειών που παρασκευάζουν όπλα και εξοπλισμό.
Ταυτόχρονα όλα τα ευρωπαϊκά μέσα «παίζουν» υψηλά τον φόβο της Ρωσίας, ως δύναμης που θέλει να κατακτήσει όλη την Ευρώπη. Με τρανό παράδειγμα τα μη αποδεδειγμένα «Ρωσικά drones», το σαμποτάζ στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Πολωνίας που χρεώθηκε στη Ρωσία παρότι συνελήφθησαν δύο Ουκρανοί ως δράστες και τα αερόστατα που μετέφεραν λαθραία τσιγάρα στις χώρες της Βαλτικής και επίσης χρεώθηκαν στη Ρωσία.
Την δεδομένη στιγμή η Ρωσία δεν έχει συμφέρον να κάνει σαμποτάζ στην ΕΕ που θα εξοργίσει τους ευρωπαίους και θα ενδυναμώσει την μεταφορά όπλων στην Ουκρανία, αντίθετα έχει συμφέρον να κατακτήσει όσες περισσότερες περιοχές της Ουκρανίας μπορεί, ώστε να ανταλλάξει ή να κρατήσει πριν την συνθήκη ειρήνης.
Η Ουκρανία αντίθετα θέλει να κρατήσει όσο περισσότερο έδαφος μπορεί, μέχρι την συνθήκη ειρήνης και δεν θα έλεγε όχι σε περισσότερα σαμποτάζ στην Ευρωπαϊκή Ένωση που θα χρεωθούν στην Ρωσία. Είναι δεδομένο πως οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να πιέσουν την Ουκρανία να συνθηκολογήσει, υπό την απειλή να σταματήσουν να εφοδιάζουν το Κίεβο με όπλα.
Στις διαρροές της πρότασης 28 σημείων του απεσταλμένου του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ Στίβεν Γουίτκοφ (μέρη των πληροφοριών από Financial Times, Economist και Politico), η Ρωσία κρατάει το Ντονμπάς, απαγορεύεται η μεταφορά αμερικανικών όπλων στην Ουκρανία, τα ρωσικά αναγνωρίζονται ως επίσημη γλώσσα μαζί με τα ουκρανικά, νομιμοποιείται ξανά η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, ο στρατός της Ουκρανίας μειώνεται κατά δυόμιση φορές, απαγορεύονται ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις στην Ουκρανία, η Ουκρανία μένει ουδέτερη και εκτός ΝΑΤΟ, απαγορεύονται οι διπλωματικές πτήσεις στο Κίεβο και όλα τα όπλα μεγάλου βεληνεκούς που μπορεί να πλήξουν την Αγία Πετρούπολη ή τη Μόσχα.
Όσο περνάει ο χρόνος και η Ρωσία κατακτά περισσότερα εδάφη, τόσο πιο δύσκολες θα είναι οι επόμενες διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία.
