Ένας συντάκτης και τρεις σκιτσογράφοι καταθέτουν τις πρώτες σκέψεις τους στην συζήτηση που πρέπει να ανοίξει για την χρήση και κατάχρηση της ΑΙ
Πολλοί εργαζόμαστε σε επαγγέλματα που μας επηρεάζει το ΑΙ, η τεχνητή νοημοσύνη για να μιλάμε κατανοητά. Από τον εργαζόμενο σε call center, έως τον δημοσιογράφο ροής ειδήσεων, τον σκιτσογράφο, τον φωτογράφο, ο βιοπορισμός πολλών ανθρώπων βρίσκεται σε τεντωμένο σχοινί, όπως με πολλές τεχνολογικές εξελίξεις.
Στην συζήτηση πρέπει να μπει η εμπορική χρήση και η οικιακή, αλλά επίσης πρέπει να μπει ο τρόπος με τον οποίο απευθύνεσαι σε ένα ανθρώπινο ον αν θέλεις να εισακουστείς. Χωρίς επίκληση στο συναίσθημα και χωρίς επιθέσεις.
Μας πήρε 10 χρόνια να πείσουμε τους βίγκαν να μην μας την πέφτουν αν εμείς οι «πτωματοφάγοι» θα τρώγαμε τον σκύλο μας και άλλα τέτοια γραφικά ή πως τολμάμε να σώζουμε ζώα αν τρώμε άλλα. Οι περισσότεροι πλέον έχουν εγκαταλείψει την λογική της ευθείας επίθεσης και μιλώντας με σοβαρά επιχειρήματα, μπορούν και καταφέρνουν περισσότερα.
Ας ανοίξουμε την συζήτηση στο ηθικό κομμάτι, αλλά την λύση θα δώσει το κομμάτι της νομοθεσίας. Της νομοθεσίας που θα απαιτήσει ο εργαζόμενος στα πληττόμενα επαγγέλματα. Αν βγει αύριο το Studio Ghibli και μιλήσει για «διαφυγόντα κέρδη» ή μηνύσει (δικαίως) την Open AI, θα ανοίξει μια διαφορετική κουβέντα.
Αντίστοιχα, η επίθεση από άτομα σε επαγγέλματα που θα υποστούν πλήγμα από την χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης ή όχι, με χαρακτηρισμούς και ευθεία επίθεση κάτω από αναρτήσεις, όταν ο άλλος/άλλη έκανε μέσα στην χαρά μια φωτογραφία της/του με Disney Princess ή Ghibli δεν βοηθά τον άλλον να σκεφτεί διαφορετικά.
Το «πηδάτε τον κόπο μιας ζωής του Χαγιάο Μιγιαζάκι, πάρτε ένα κατάνα και σφάχτε τον», δεν αποτελεί επιχείρημα. Αποτελεί επίθεση. Επίσης έχει κοπιαριστεί τόσο πολύ, που δεν γνωρίζουμε αν το ζήτημα είναι το έργο ζωής του Μιγιαζάκι και «επιτρέπεται» να κάνει κάποιος μια φωτογραφία του σε ύφος Pixar, Lego ή Simpsons.
Το επιχείρημα δεν «ακούγεται» στον δημόσιο λόγο με επίθεση επί προσωπικού και δεν φέρουν όλοι το ίδιο μερίδιο ευθύνης για μια κατάσταση ή μια νέα τεχνολογία χωρίς ρυθμιστική αρχή και κανόνες να διέπουν την λειτουργία της.
Επίσης, αν τους πάρεις το λάπτοπ, ποιες είναι οι πιθανότητες τα ίδια άτομα που κουνάνε το δάχτυλο γεμάτο «ηθικό πλεονέκτημα» και «σωστή πλευρά της ιστορίας» για τα Studio Ghibli να έχουν κατεβάσει 2.000 κομμάτια μουσικής και 1.000 ταινίες;
Αυτούς που αξίζουν τον σεβασμό, είναι όσοι αντιμετωπίζουν τον απέναντι ως άνθρωπο, μιλούν με επιχειρήματα, ενημερώνουν και θέτουν την θέση τους. Αυτοί έχουν πολλές πιθανότητες να κάνουν κάποιον να αλλάξει γνώμη. Αν της λες «είσαι μαλάκω που χέζεις το έργο του Μιγιαζάκι» (αληθινή φράση), τότε και εσύ «είσαι μαλάκας» που δεν θα εισακουστεί. Ακόμα χειρότερα και εκτός εισαγωγικών: αυτόκλητος μαλάκας.
Ο φόβος ποτέ δεν είναι καλός σύμβουλος και ίσως να είναι ο λόγος που έχουμε τόσες πολλές ακραίες αντιδράσεις επί προσωπικού. Είναι κάτι λογικό και απολύτως κατανοητό. Μια σειρά από επαγγέλματα κινδυνεύουν δυνητικά με εξαφάνιση.
Αν μια φωτογραφία έχει δικαιώματα και μπει σε πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης, αλλάξει γωνία λήψης και γίνει αγνώριστη τότε αυτόματα είναι χωρίς πνευματικά δικαιώματα. Όπως η άνωθεν εικονιζόμενη φωτογραφία του Getty από τη δολοφονία Κένεντι. Αυτό μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το επάγγελμα του φωτογράφου. Επίσης η μετατροπή σε animation με το ισχύον νομικό πλαίσιο δεν δίνει πνευματικά δικαιώματα.
Στην περίπτωση των δημοσιογράφων ήδη η λογοκλοπή ήταν ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, με την διαφορά πως ιδρύθηκαν οργανισμοί πνευματικών δικαιωμάτων ακριβώς για αυτόν τον λόγο. Παρόλα αυτά κινδυνεύει η δουλειά του συντάκτη ροής ειδήσεων. Πλέον η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να «τραβά» ένα άρθρο και να το κάνει αγνώριστο ή να συνθέτει μια είδηση από πολλές πηγές.
Ο γραφίστας επίσης κινδυνεύει με την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης ή έστω να χρειάζονται πολύ λιγότεροι γραφίστες για να διορθώνουν τις προβληματικές διορθώσεις της τεχνητής νοημοσύνης.
Oι γελοιογράφοι και οι σκιτσογράφοι αντίστοιχα από την στιγμή που κάποιος μπορεί να δημοσιεύσει για εμπορικούς σκοπούς μια φωτογραφία ως σκίτσο ή ένα εξολοκλήρου δημιούργημα ΑΙ, μπορεί να αρχίζουν να βλέπουν το επάγγελμά τους να εκλείπει.
Το επάγγελμα του δημοσιογράφου χρειάζεται διασταύρωση. Ένα υπογεγραμμένο αποκλειστικό ρεπορτάζ, όσο και αν παρουσιαστεί αγνώριστο από rewriting περιέχει την πληροφορία που κάποιος απέκτησε μέσω επαφών. Πάντα θα περιέχει κάποιου είδους πνευματικά δικαιώματα.
Ακόμα και η χρήση μεταφράσεων με τεχνητή νοημοσύνη, κάτι διαδεδομένο, απαιτεί σωστή απόδοση στα ελληνικά, γνώση της γλώσσας, γνώση πολιτικών ή κοινωνικών εννοιών.
Αν μια τεχνητή νοημοσύνη κάνει σύνθεση απόψεων από που θα τις πάρει; Αν πάρει τις πιο δημοφιλείς ή έναν μέσο όρο, τότε μπορεί να εμπεριέχει αντικρουόμενες απόψεις. Φαντάζεστε μια μίξη Πρώτου Θέματος, Ekklisia Online και Untold; Θα γελάνε και τα λιβανιστήρια με την παράνοια.
Οπότε όσο και να δυσκολέψει την ζωή μας ή να την διευκολύνει, δεν μπορεί να εκλείψει το επάγγελμα ορθής και επεξεργασμένης μεταφοράς της πληροφορίας. Άλλωστε οι ειδήσεις εμπεριέχουν και αναγνώσεις, αναλύσεις και σύνθεση γεγονότων.
Στην περίπτωση των φωτογράφων, υπάρχει ο ορατός κίνδυνος, κάποιοι φωτογράφοι να «τρέχουν» σε δεκάδες μέρη την ημέρα (ο κανόνας παρά η εξαίρεση) και κάποιοι «έξυπνοι» να παίρνουν τις φωτογραφίες τους και να τις μετατρέπουν με χρήση τεχνητής νοημοσύνης, σε εικόνες χωρίς πνευματικά δικαιώματα.
Με αποτέλεσμα επίσης να μην λαμβάνουν πνευματικά δικαιώματα από παρελθοντικές δουλειές τους, κάτι το οποίο βοηθά τους φωτογράφους να έχουν μια αξιοπρεπή συνταξιοδότηση, αν βέβαια το καταφέρει κανείς…
Η περίπτωση των γραφιστών είναι πιο ξεκάθαρη καθώς όντως κινδυνεύουν, στο κοντινό μέλλον, με αντικατάσταση από προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης. Όχι άμεσα, αλλά σίγουρα στα επόμενα 3-5 χρόνια.
Το πιο πιθανό είναι να υπάρξει μια περίοδος στην οποία οι γραφίστες θα χρησιμοποιούν εξελιγμένα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για την βελτίωση της εικόνας. Όμως δεν είναι παράλογο κάποια στιγμή η δουλειά τους να θεωρηθεί περιττή και άλλα επαγγέλματα να επωμιστούν την εργασία τους ή ο γραφίστας του μέλλοντος να είναι «χειριστής τεχνητής νοημοσύνης».
Οι σκιτσογράφοι και οι γελοιογράφοι μας, κάποιοι από τους οποίους εκθέτουν τις απόψεις τους παρακάτω, είναι βέβαιο πως κινδυνεύουν, πιθανώς όχι τόσο όσο νομίζουν. Πέρα από το δεδομένο ταλέντο στο σχέδιο και το προσωπικό ύφος, πρωτίστως είναι πολιτικά πλάσματα, σκεπτόμενα, με γνώσεις ιστορίας, παρουσίασης και διαθέτουν ένστικτο.
Κάποιος μπορεί να δοκιμάσει να δίνει μια εντολή στο ΑΙ με την αντίστοιχη φωτογραφία «θέλω τα χέρια του Νετανιάχου όπως αγκαλιάζει τον Μητσοτάκη να στάζουν αίμα», όμως πέρα από το πολιτικό σχόλιο, ένα τέτοιο σχέδιο παρότι μπορεί να σχεδιαστεί με σοκαριστικό ρεαλισμό δεν ωθεί την σκέψη ένα βήμα παραπέρα. Σε αντίθεση με το έργο των γελοιογράφων.
Οι γελοιογράφοι παρουσιάζουν την στρέβλωση, αυτό που θα έπρεπε να συμβαίνει, την πιθανότητα, την πολιτική ανάλυση, το μέλλον και μικρές λεπτομέρειες σε ένα στριπάκι, οι οποίες υπερβαίνουν το έργο οποιασδήποτε τεχνητής νοημοσύνης.
Έχουν το ταλέντο μέσα από το έργο τους να συνδέονται με το κοινό σε συνειδητό και υποσυνείδητο επίπεδο και αυτός είναι ο λόγος που τους κάνει ένα από τα πιο αγαπητά επαγγέλματα και ίσως αναντικατάστατα.
Αναρωτηθείτε επίσης; Μπορεί να κινδυνέψει το έργο του Χαγιάο Μιγιαζάκι; Μάλλον όχι. Υπάρχει κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας; Σαφέστατα. Έχει κανείς δικαίωμα να πει στον άνθρωπο που ανησυχεί για το μέλλον και τον βιοπορισμό του «Μην φοβάσαι» ή στον άνθρωπο που αγχώνεται για το μέλλον «Μην αγχώνεσαι»; Όχι. Πιάνει; Όχι.
Παρόλα αυτά, αυτή είναι μια θέση σε μια θεωρητική συζήτηση, που δεν εγγυάται την προστασία της εργασίας των επαγγελματιών σκιτσογράφων/γελοιογράφων. Είναι μια πρόβλεψη για να ανοίξει η συζήτηση.
Δεν μπορούμε να μιλάμε για προστασία της εργασίας όταν κάτι λειτουργεί εκτός νομοθετικού πλαισίου, εκτός ρυθμιστικών αρχών και δη, για εμπορικούς σκοπούς. Από τη στιγμή που η OpenAI θησαυρίζει από την νέα αυτή λειτουργία αντιγραφής τεχνοτροπιών και ταλέντου, μιλάμε για εμπορικό σκοπό. Το ίδιο ισχύει για τα μέσα ενημέρωσης που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη που βασίζεται σε αληθινό κόπο.
Αν για παράδειγμα βγουν οι ενώσεις γελοιογράφων και φωτογράφων και απαιτήσουν -άμεσα- την μη χρήση για εμπορικούς σκοπούς, είναι πιθανό μονάχα η γνωστή φιλοκυβερνητική θλιβερή μειοψηφία να εναντιωθεί με το αίτημα.
Ένα αίτημα που δεν αποτελεί «κρατικό προστατευτισμό» αλλά προστασία από παράνομη χρήση και επιβολή αυτονόητων πνευματικών δικαιωμάτων. Να μην μπορείς να κλέψεις φωτογραφία ή τεχνοτροπία για εμπορικό κέρδος.
Βέβαια το νομικό πλαίσιο, προϋποθέτει την άνωθεν πολιτική και νομοθετική παρέμβαση. Εμπιστεύεται κανείς την κυβέρνηση να νομοθετήσει για το καλό των εργαζομένων πάνω από των επιχειρηματιών της τεχνολογίας και των ΜΜΕ; Όχι. Άρα εκεί πρέπει να μπουν μπροστά τα σωματεία και το αίτημα να στηριχθεί από τις ενώσεις του Τύπου.
Μονάχα τα αιτήματα και οι αγώνες των εργαζομένων δημιουργούν θεσμικές λύσεις.
Αντίθετα ο λόγος του άρθρου, αυτό που θεωρήθηκε εντυπωσιακό, είναι οι επιθέσεις επί προσωπικού σε χρήστες που πήδηξαν στο τρεντ και δεν έχουν εμπορικό κέρδος.
Κάποιοι εξέφρασαν την αγάπη τους για το ύφος και το είδος και απέκτησαν κάτι το οποίο δεν μπορούσαν να αγοράσουν: Μια απεικόνισή τους σε στυλ Ghilbi Studio/Disney/Simpson. Αυτό είναι κάτι που θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο συζήτησης και ανάλυσης, όχι ευκαιρία κραξίματος και μπινελικιού.
Οι περισσότεροι χάρηκαν σαν τρελοί όταν είδαν το πρόσωπό τους με την αγαπημένοι τους τεχνοτροπία και γειώθηκαν απότομα από το κράξιμο κάτω από τις φωτογραφίες τους.
Το χαρακτηριστικό πάντως ήταν πως και στις περιπτώσεις που συμφωνούσαν, αλλά και σε όσες διαφωνούσαν με το τρεντ, τα χειρότερα, τα πιο αγενή και πιο κακοήθη σχόλια τα άκουσαν γυναίκες. Δείγμα πως ο διαδικτυακός σεξισμός όχι απλά ανθεί, αλλά γιγαντώνεται.
Να κράξεις κάποια που έκλεψε την τεχνοτροπία της Disney για την φωτογραφία της σε ύφος Disney Princess, ε, απλά βγάζεις τον φόβο και τον θυμό που προκαλεί η τεχνητή νοημοσύνη.
Είναι ίσως ο πιο σοβαρός λόγος για να υπάρξει αυτοοριοθέτηση στην χρήση του Chat GPT. Η γρήγορη απάντηση είναι «τα προσωπικά σας δεδομένα». Βάζοντας μια φωτογραφία σας σε μια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης, δίνετε δικαιώματα στο διηνεκές για την χρήση αυτών που εικονίζονται για την «εκμάθηση της μηχανής». Μπορεί να κάνει μια μίξη με εσάς και άλλους χρήστες για να παρουσιάσει κάτι που θα του ζητηθεί και να είστε το ένα δέκατο ή το ένα χιλιοστό της παραμέτρου.
Άρα όχι μόνο πληρώνετε μηνιαία, εξαμηνιαία ή ετήσια συνδρομή, αλλά μπορείτε να δείτε ένα άτομο στην πόζα σας ή με το πρόσωπό σας σε μια διαφήμιση του μέλλοντος. Και κάτι τέτοιο να είναι απολύτως νόμιμο.
Έστω ότι ένα μέλος του Untold βάλει σε πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης μια φωτογραφία της Μαρίας Γαλάτη, με την Μαρία Κεφαλά, την Μαρία Ράντου και την Μαρία Γεροντοπούλου). Ένα «καρέ της Μαρίας».
Oυσιαστικά αυτό το μέλος ποδοπατεί αρχικά τα πνευματικά δικαιώματα της φωτογράφου και στην συνέχεια «χαρίζει» για την αιωνιότητα σε μια εταιρεία των ολιγαρχών της τεχνολογίας τα εικονιζόμενα πρόσωπα που απεικονίζονται. Κάτι για το οποίο δεν έχει άδεια προσωπικών δεδομένων.
Δεν έχουμε κανένα τέτοιο δικαίωμα. Ηθικά και νομικά και αυτό είναι ίσως το πιο ισχυρό επιχείρημα για το οποίο θα πρέπει να μηνυθούν οι εταιρείες αυτές. Πως δέχονται προϊόντα κλοπής της πνευματικής ιδιοκτησίας χωρίς άδεια (την φωτογραφία ενός ατόμου χωρίς την άδειά του), χωρίς την άδεια των εικονιζόμενων προσώπων και στην συνέχεια τα εκμεταλλεύονται ως απευθείας πώληση ή ευκαιρία εκμάθησης της μηχανής τεχνητής νοημοσύνης για οικονομικό όφελος.
«Παραλίγο να κάψουμε όλες τις GPU» (μονάδες επεξεργασίας γραφικών) αναφώνησε ο Σαμ Άλτμαν πρόεδρος της OpenAI για την μαζική χρήση του Chat GPT, πριν την περιορίσουν σε χρήστες με συνδρομή. Κάθε εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιεί τεράστια ποσά ενέργειας και νερού για την ψύξη των επεξεργαστών, παράγοντας ταυτόχρονα το διοξείδιο του άνθρακα που αναλογεί για κάθε χρήση της.
Η μαζική χρήση του Chat GPT σε όλο τον κόσμο μπορεί να είναι αντίστοιχη της καύσης ενός δάσους ή να στερέψει μια λίμνη από νερό! Δεν είναι το πεδίο μου να αναφερθώ με σιγουριά για το μέγεθος της ενέργειας που καταναλώθηκε σε 5-7 μέρες τρέλας με το Studio Ghibli, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να μας αφήνει αδιάφορους.
Η ζημιά στο περιβάλλον είναι κάτι που εξαρτάται από την πηγή ενέργειας της κάθε εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης και ο λόγος που θέλουν να φτιάξουν τους δικούς τους μίνι πυρηνικούς αντιδραστήρες.
Οι πόροι της Γης που είναι περιορισμένοι, αλλά και η προστασία του περιβάλλοντος, μας αφορούν όλους και δεν πρέπει να σπαταλώνται χωρίς σκέψη.
Είναι ουσιαστικά το αντίστοιχο πολύ σωστό επιχείρημα των βίγκαν, ενάντια στην βιομηχανική εκτροφή ζώων (περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αποψίλωση δασών, εισβολή στο οικοσύστημα της άγριας ζωής) που μαζί με το επίσης πολύ σωστό επιχείρημα της κάκιστης ποιότητας ζωής των ζώων, είναι αυτά που θα πρέπει να μας κάνουν να μειώσουμε ή και να κόψουμε την κατανάλωση κρέατος.
Απλά όπως είπαμε για να βοηθήσεις κάποιον να σκεφτεί διαφορετικά, δεν αρκεί το «είσαι εγκληματίας/δολοφόνος/ανήθικος». Μπορείς απλά να του πεις «ξέρεις, διαφωνώ με αυτό γιατί» και ύστερα να επιχειρηματολογήσεις.
Θέλεις το σκίτσο σου; Θέλεις λογότυπο; Θέλεις έναν πίνακα ζωγραφικής; Κανένα πρόβλημα! Μέσα σε ένα μόλις λεπτό, η Τεχνητή Νοημοσύνη στα έχει έτοιμα – και μάλιστα, δωρεάν. Δεν πληρώνεις τίποτα: ούτε για την έμπνευση του δημιουργού, ούτε για τον κόπο του να τα σχεδιάσει, ούτε για δικαιώματα. Άσε που τα έχεις άμεσα! Όχι σαν τον Miyazaki, που χρειαζόταν τρεις ολόκληρες ημέρες για να φτιάξει ένα μόνο καρέ στο χέρι…
Προφανώς, η παραπάνω παράγραφος εμπεριέχει μια ισχυρή δόση ειρωνείας. Το τελευταίο διάστημα είδαμε τα κοινωνικά δίκτυα να κατακλύζονται από σκίτσα στο στυλ του Studio Ghibli. Η OpenAI είχε φροντίσει γι’ αυτό, αντιγράφοντας την έμπνευση, τη γραμμή και το χρώμα του σπουδαίου Miyazaki, ο οποίος χρειάστηκε πάνω από 40 χρόνια σκληρής δουλειάς για να κατακτήσει αυτό το μοναδικό ύφος στα σχέδιά του.
Ποια διαφορά έχει, άραγε, αυτό από τον πρόσφατο βανδαλισμό της τέχνης στην Πινακοθήκη; Ίσως μόνο ό,τι πρόκειται για έναν ψηφιακό – τεχνολογικό βανδαλισμό. Η Τεχνητή Νοημοσύνη αποφάσισε να κλέψει έναν δημιουργό και να εισβάλει βίαια στον καλλιτεχνικό κόσμο που εκείνος δημιούργησε με τόσο κόπο. Έδωσε τη δυνατότητα σε εκατομμύρια χρήστες να χρησιμοποιούν αυτόν τον κόσμο με τρόπο επεμβατικό, χωρίς ο ίδιος να έχει κανέναν λόγο πάνω σε αυτό.
Παρατηρώντας το φαινόμενο, καταλήγω σε δύο συμπεράσματα: Πρώτον, ο κόσμος τρελαίνεται να βλέπει τον εαυτό του ως σκίτσο. Και δεύτερον, αρκεί να μην πληρώσει ούτε ένα σεντ γι’ αυτό.
Τέλος, διάβασα αυτές τις ημέρες ότι το 75% των επαγγελμάτων που υπάρχουν σήμερα θα εξαφανιστούν τα επόμενα χρόνια λόγω της A.I. Από την άλλη, σε ένα πρόσφατο ταξίδι μου στο Μεξικό, μιλώντας για την εισβολή της Τεχνητής Νοημοσύνης στη δουλειά μας με σπουδαίους γελοιογράφους από τη Βραζιλία, την Αργεντινή, το Μεξικό και την Κολομβία, εντοπίσαμε το δυνατό σημείο του ανθρώπου – τουλάχιστον προς το παρόν. Αυτό είναι η κριτική του σκέψη και η ικανότητα του μυαλού να κάνει παράξενους συνδυασμούς που προκαλούν το χιούμορ.
Δημήτρης Γεωργοπάλης
(γελοιογράφος / εικονογράφος)
www.georgopalis.com
Όλα γίνονται στον βωμό μιας ευκολίας και το καταλαβαίνω. Από την μια όταν σου δίνεται ένα τέτοιο εργαλείο, από την στιγμή που βγαίνει μια τεχνολογία, είναι δύσκολο να την σταματήσεις. Τι θα κάνεις, πως θα την σταματήσεις;
Τα θέματα που μας δυσκολεύουν, είναι ηθικά. Το εργαλείο αυτό έχει εκπαιδευτεί κλέβοντας στην ουσία δουλειά άπειρων ανθρώπων, που έχουν χύσει ιδρώτα, έχουν δώσει την ψυχή τους και αυτό το εργαλείο απλά κλέβει τη δουλειά. Σου παράγει δωρεάν, γρήγορα, εύκολα αυτό που ζητάς.
Υπάρχει θέμα επιβίωσης, όταν αυτό το εργαλείο μπει σε ένα καπιταλιστικό σύστημα, ένα σύστημα άγριου καπιταλισμού, γίνεται για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες κάποιων εταιρειών που είναι εντελώς ανεξέλεγκτες.
Οι οποίες θα το εκμεταλλευτούν για να μην χρειάζονται πια τον ανθρώπινο παράγοντα και να τα κάνουν όλα πιο εύκολα και γρήγορα. Μετά τίθεται ένα θέμα υπαρξιακό για εμένα. Από τη στιγμή που αυτό το εργαλείο ξεκινά και υπάρχει και είναι η εύκολη λύση, θα εθιστούμε στην εικόνα του ΑΙ, από τη στιγμή που θα χρησιμοποιείται παντού.
Και οτιδήποτε ξεφεύγει από αυτό και είναι αυθεντικό, διαφορετικό, θα μας ξενίζει. Επειδή είναι ένα τόσο εύκολο εργαλείο που θα μπορεί ο οποιοσδήποτε να το χρησιμοποιήσει, θα χαθεί γενικά η τέχνη, οι τέχνες, οι γραφικές τέχνες. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με τις γραφικές τέχνες θα είναι οι λίγοι, οι παράξενοι, οι σπηλαιάνθρωποι που δεν θα χρησιμοποιούν το ΑΙ.
Θα απευθύνονται σε μικρότερο κοινό που θα συνεχίσει να ενδιαφέρεται για την ανθρώπινη τέχνη και έτσι θα χαθεί ένα κομμάτι που για εμένα είναι σημαντικό, έχοντας ζήσει σε αυτή τη Γη, όσα χρόνια έχω ζήσει. Από τις μεγαλύτερες χαρές και τις ωραιότερες στιγμές μου σε αυτή τη Γη ήταν οι στιγμές της δημιουργίας. Το να προσπαθείς να μάθεις κάτι, να προσπαθείς να γίνεις καλύτερος σε κάτι, να δημιουργείς κάτι με το μυαλό και τα χέρια σου και να το δημιουργείς εσύ.
Από τη στιγμή που δεν θα δημιουργεί ο άνθρωπος στην μουσική, στις εικαστικές τέχνες, ακόμα και στα γραπτά και θα είναι ένα πράγμα που θα λένε εταιρείες σε μηχανές πως να παράγουν την τέχνη, όταν γίνει αυτό οι άνθρωποι θα έχουν χάσει ένα βασικό κομμάτι της ταυτότητάς τους.
Ο άνθρωπος έχει ανάγκη από την δημιουργικότητα. Από τότε που ήταν στα σπήλαια, ζωγράφιζε και έπαιζε μουσική, η τέχνη είναι συνυφασμένη με την ιστορία του ανθρώπου. Όταν αφαιρεθεί αυτό το κομμάτι θα χαθεί κάτι πολύ πολύτιμο από την ψυχή του ανθρώπου.
Αυτό θα δούμε πως θα πάει, όλα αυτά είναι προβλέψεις, όμως το βλέπεις πως πάει, τα πράγματα γίνονται πολύ πιο καταστροφικά από ότι προβλέπαμε. Γίνονται τόσο γρήγορα, το έχουν αποδεχθεί όλοι. Πριν λίγο καιρό ήταν πιο δύσκολο για κάποιον να αποδεχτεί να χρησιμοποιεί ΑΙ. Τώρα πλέον το χρησιμοποιούν όλοι.
Αντώνης -Κουραφέλκυθρος- Βαβαγιάννης
Αρχικά, νομίζω ότι υπάρχουν 2 άξονες όσον αφορά το ΑΙ στην τέχνη. Πρώτον, το τι εστί τέχνη και το πώς την αντιλαμβανόμαστε σαν κοινωνία. Για να συνειδητοποιήσει κανείς το γιατί τα σκιτσάκια που προκύπτουν από εντολές στο Chat GPT δεν είναι τέχνη, αλλά ταυτόχρονα ο ίδιος ο κώδικας πίσω από το πρόγραμμα θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιληφθεί ποιο είναι αυτό το κομμάτι που λείπει και χάνεται μέρος από την μαγεία.
Τέχνη σημαίνει δημιουργία, σημαίνει όμως και έμπνευση, σεβασμός, συναίσθημα, μεράκι, πρωτοβουλία, εξέλιξη και πολλά άλλα τα οποία μια μηχανή καλώς η κακώς δεν διαθέτει. Από την άλλη, για να αντιληφθεί κανείς την ύπαρξη των παραπάνω, χρειάζεται επαφή με τον καλλιτεχνικό κόσμο, όχι μόνο ως παρατηρητές, άρα με μια “οριζόντια” προσέγγιση της τέχνης, που περιλαμβάνει συνδιαλλαγή και ουσιαστική τριβή με το αντικείμενο ώστε να μπει και το ίδιο το άτομο σε μια διαδικασία δημιουργίας και έκφρασης.
Προσέγγιση δηλαδή της τέχνης όχι απλώς σαν ένα εμπορικό προϊόν αλλά σαν κοινωνική απαίτηση και ουσία για την ίδια την ζωή.
Ο δεύτερος άξονας αφορά πρακτικά προβλήματα. Η ίδια η τέχνη κινδυνεύει από το ΑΙ, όσο κινδυνεύει και από έναν εκτυπωτή που θα τυπώσει μια ζωγραφιά. Αυτό όμως για το οποίο γκρινιάζουμε οι μαγκούφηδες εχθροί της προόδου είναι οι επιπτώσεις του ΑΙ στους ίδιους τους καλλιτέχνες, από τα ζητήματα περί πνευματικών δικαιωμάτων που θα προκύψουν μέχρι ακόμα και την ανεργία αφού ήδη σε διάφορες αφίσες και γραφιστικά φαίνεται πως το ανθρώπινο καλλιτεχνικό δυναμικό έχει ήδη αντικατασταθεί από ΑΙ.
Αναπόφευκτη εξέλιξη όσο η τεχνολογία προχωράει; Θα πω όχι, και εδώ έρχεται η σύνδεση των 2 αξόνων. Η τεχνητή νοημοσύνη αυτή καθαυτή δεν είναι παρά ένα εργαλείο. Δεν είναι από μόνη της “καλή” ή “κακή” για την τέχνη και τους καλλιτέχνες.
Ο χαρακτήρας που τελικά θα έχει σχετίζεται με το πόσο εμείς οι ίδιοι εκτιμάμε όχι μόνο την τέχνη σαν αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά την τέχνη στην ουσία της, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτούς που την παράγουν. Όχι με αυτούς που την εμπορεύονται.
Ανεξίτηλο
Ακόμα ένας συντάκτης του Untold έθεσε τις πρώτες του σκέψεις για το ζήτημα δημόσια, ώστε να ανοίξει η συζήτηση για το ζήτημα.
ΟΚ, ένα κείμενο περίπου 3.000 λέξεων δεν είναι αυτό που λες «εύπεπτο άρθρο». Σκοπός όμως ήταν να ανοίξει ο διάλογος και κυρίως να ανοίξει γύρω από τα πληττόμενα επαγγέλματα και την προστασία τους υπέρ του εργαζόμενου. Κυρίως το πως να εισακουστούν, χωρίς να απορριφθούν αμέσως μετά την διατύπωση, εξαιτίας της επιθετικής στάσης τους.
Για αυτό το κείμενο υπήρξε επικοινωνία με 6 σκιτσογράφους/γελοιογράφους, όπου οι τρεις απάντησαν θετικά, δύο ανέφεραν πως δεν έχουν σχηματίσει ακόμα ολοκληρωμένη θέση και ένας που δεν απάντησε.
Η αρχική σκέψη ήταν πως υπήρχαν μερικά πολύ σωστά επιχειρήματα διατυπωμένα με λάθος τρόπο σε μια συζήτηση που οφείλει να ανοίξει πέρα από τον θυμό ή τον λογικό φόβο.
Στην πορεία προστέθηκαν οι παράγοντες του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και κυρίως αυτόν που κρίνεται πιο ανησυχητικός. Ο παράγοντας της δωρεάς προσωπικών δεδομένων και δεδομένων που αποτελούν προϊόν κλοπής (φωτογραφίες και σκίτσα για τα οποία οι χρήστες δεν είναι οι νόμιμοι δικαιούχοι πνευματικών δικαιωμάτων) τις οποίες «ταΐζουμε» σε μηχανές εκμάθησης.
Είδα με χαρά πως οι θέσεις τον σκιτσογράφων, ήδη πρόσθεσαν διαφορετικές οπτικές σε ζητήματα που απασχολούσαν ή διέφευγαν από την δική μου σκέψη, με τον «τεχνολογικό βανδαλισμό» του Δ. Γεωργοπάλη, πως η τέχνη πρέπει να αποτελεί κοινωνική απαίτηση ή το γεγονός πως ήδη έχει εισχωρήσει το ΑΙ στο γραφιστικό επάγγελμα που σημειώνει το Ανεξίτηλο και την ζωτική ανάγκη για καλλιτεχνική δημιουργία που παρατήρησε ο Α. Βαβαγιάννης.
Οι ανθρωπολόγοι θεωρούν πως η ανθρώπινη ευφυία καθώς και οι συνδέσεις των νευρώνων του ανθρώπου εκτινάχθηκαν κατακόρυφα μετά την ζωγραφική στα σπήλαια. Πιθανώς ακόμα ένας λόγος για να μην απωλέσουμε την ανθρωπογενή τέχνη, όπως είναι εμφανές από τις απαντήσεις και των τριών, τους οποίους και ευχαριστώ πολύ.
