Μα τρεις δεκαετίες ζουν εδώ. Και; Μα άνθρωποι 30 χρονών δεν έχουν ζήσει αλλού, εδώ είναι οι δουλείες τους, εδώ μεγάλωσαν. Και; Μα τα παιδιά τους εδώ πάνε σχολείο. Και; Ξεριζωμός λέγεται. Και;
Έλα να πούμε σήμερα για πράγματα που γίνονται στο νησί μου, έλα να πούμε όχι για τουρισμό, για βίλες, για ανάπτυξη, για παραλίες, για βλάστηση, για τη βιτρίνα δηλαδή. Όχι. Έλα να τραβήξουμε λίγο την κουρτίνα να δούμε εκεί που ο ανθρωπισμός αιμορραγεί, εκεί που η αλληλεγγύη χωλαίνει, εκεί που η ξεκάθαρη στήριξη κάνει τζιζ. Έλα να βολτάρουμε σε δρόμους φωτισμένους αδιαφορία και στενά που μυρίζουν ρατσισμό. Έλα να πούμε για τον καταυλισμό των Ρομά στη Λευκάδα και την προσπάθεια του Δήμου, εδώ και δυο μήνες περίπου, να τους διώξει από εκεί.
Συνοπτικά: στον καταυλισμό ζουν για περισσότερα από 20 χρόνια 2 οικογένειες -3 γενιές ανθρώπων, περίπου 40 άτομα. Τον χώρο, ο οποίος ως πρόσφατα ανήκε στην Κτηματική Υπηρεσία, τους τον είχε παραχωρήσει ο τότε δήμαρχος μετακινώντας τους από παρακείμενο τόπο που ζούσαν. Το μέρος βέβαια δεν ήταν ένα ειδυλλιακό τοπίο αλλά ένας χωμάτινος βούρκος μέσα στον σκουπιδότοπο του νησιού (βλέπε συγκλονιστικό βίντεο της εποχής της μετεγκατάστασης, στο λινκ στο τέλος του κειμένου*).
Οι άνθρωποι, παρόλ’ αυτά έστησαν τις ζωές τους εκεί, έφτιαξαν πρόχειρες κατασκευές κάνοντάς τες σπίτια τους. Κι όπως πριν, έτσι και σήμερα δουλεύουν, φορολογούνται, ψηφίζουν, τα παιδιά τους πηγαίνουν σχολείο. Έστησαν τις ζωές τους 20 χρόνια χωρίς καμία παροχή, χωρίς ρεύμα, χωρίς αποχέτευση.
Ανοίγω παρένθεση: χωρίς ρεύμα το 2025 σημαίνει ότι γυναίκα διαβητικός κρατάει τις ενέσεις της σε ψυγείο μακριά από τον καταυλισμό. Σε ψυγείο που τα Σαββατοκύριακα μπορεί και να μην έχει πρόσβαση ώστε να κάνει τη θεραπεία της. Κλείνω παρένθεση.
Έξω από τον καταυλισμό είχαν δημιουργηθεί επιπλέον παραπήγματα από περιφερόμενους-εποχικούς Ρομά οι οποίοι έρχονται από διάφορες περιοχές, κυρίως τους τουριστικούς μήνες.
Εδώ και δυο μήνες περίπου ο Δήμος Λευκάδας (και η Κτηματική Υπηρεσία) αποφάσισε να γκρεμίσει τα σπίτια του καταυλισμού μαζί με τα παραπήγματα στην είσοδό του. Να καθαρίσει το χώρο όπως αρέσκεται να λέει. Ο λόγος, όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή του, είναι «η αναβάθμιση και ανάδειξη της περιοχής η οποία προορίζεται για ανέγερση της Μονάδας Προεπεξεργασίας Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Απορριμμάτων (Μ.Ο.Π.Α.Κ), την κατασκευή του Φωτοβολταϊκού πάρκου, την αναβάθμιση του Βιολογικού καθαρισμού σε Τριτοβάθμιου και τη δημιουργία μεγάλου Πάρκου Πρασίνου, προς όφελος όλων των δημοτών της Λευκάδας».
Ξύπνησαν ένα πρωί, λοιπόν, την προηγούμενη εβδομάδα, έβαλαν τα καλά τους, πήραν μαζί τους αστυνομία, πυροσβεστική, μπουλντόζες και φωτογράφους και αρχικά γκρέμισαν τα εξωτερικά παραπήγματα. Κι έδωσαν μια βδομάδα διορία στους ανθρώπους του καταυλισμού να αποχωρήσουν πριν επιστρέψουν να τα ισοπεδώσουν όλα. Κι ας υπάρχει ανοιχτή νομική διαδικασία (που πια έχει φτάσει στο ευρωπαϊκό δικαστήριο). Κι ας είναι ρητός ο νόμος όπου επιβάλλει συγκεκριμένες διαδικασίες και παροχές για τη μετεγκατάσταση (να έχει εξασφαλιστεί μέρος με νερό, ρεύμα, αποχέτευση, πλυσταριό, πρόσβαση σε υπηρεσίες, σχολείο κ.λ.π).
Κι αφού φωτογραφήθηκαν το θέμα πήγε και στο δημοτικό συμβούλιο, όχι ως συζήτηση όμως, αλλά ως ενημέρωση, με φωτοβολίδες για την επόμενη μέρα. Όπου επόμενη μέρα είναι… η καμία λύση. Ή καλύτερα: η όποια λύση έξω απ’ το νησί. Ρομά θα μου πείτε είναι, νομάδες, τι τους πειράζει; Τίποτα. Μα τρεις δεκαετίες ζουν εδώ. Και; Μα άνθρωποι 30 χρονών δεν έχουν ζήσει αλλού, εδώ είναι οι δουλείες τους, εδώ μεγάλωσαν. Και; Μα τα παιδιά τους εδώ πάνε σχολείο. Και; Ξεριζωμός λέγεται. Και;
Και ως φωτοβολίδες πετάχτηκαν ονόματα πόλεων της Αιτωλοακαρνανίας. Είπε ο δήμαρχος για τη Βόνιτσα. Γράφτηκε απευθείας κείμενο σε τοπικό site να μην διανοηθούν να πάνε προς τα εκεί. Είπε ο δήμαρχος και για το Μεσολόγγι. Γράφτηκε απευθείας κείμενο κι εκεί όπου εκφράζει την ντόπια αγανάκτηση (πότε πρόλαβε να εκδηλωθεί;) για τη σκέψη και μόνο να τους πάνε προς τα εκεί. Στα δε λευκαδίτικα Mέσα τα σχόλια είναι ένα μπαλάκι που πηγαίνει από τα «δεν είμαι ρατσιστής αλλά…», στα «να τους πάρετε σπίτι σας εσείς που τους θέλετε», ή στα «να μην ξαναμπεί κανείς μέσα από τη γέφυρα» και στα συνηθισμένα «είναι εγκληματίες, κλέφτες, βρωμιάρηδες κ.λ.π»… Ναι καλοί μου, από όλα είναι. Το έχει τραγουδήσει εξάλλου, άφταστα ο Κώστας Χατζής:
«Γιατί η αλήθεια είναι πικρή
κι έχουν οι άνθρωποι καρφί
δέκα αλήθειες αν θα πεις
δέκα φορές θα σταυρωθείς
και τότε -και τότε οι άνθρωποι θα πουν ξανά
γύφτοι-γύφτοι τα φτιάξαν τα καρφιά».
Λοιπόν, για να το μαζεύουμε: 1. η εξουσία του τόπου δεν μπορεί να μιλάει για παράνομες κατασκευές ανθρώπων που η ίδια έβαλε να ζήσουν εκεί. Δεν μπορεί γενικά να μιλάει για νομιμότητα όταν η ίδια προσπαθεί να τους διώξει παρανομώντας. 2. Σε κάθε κοινωνία, πόσο μάλλον στις μικρές, οι Ρομά είναι κόκκινο πανί. Φανερός και υποβόσκων ρατσισμός είναι έτοιμος να τους χρεώσει καθετί στραβό που γίνεται στον τόπο. Αυτό κάνει ακόμη και τις δημοτικές παρατάξεις που ανήκουν στον προοδευτικό χώρο, να δείχνουν δισταγμό στο να πάρουν ξεκάθαρη επίσημη θέση υπέρ μιας αδύναμης κοινωνικής ομάδας που διώκεται, φοβούμενες τους ψηφοφόρους τους (καταλαβαίνουμε πόσο οξύμωρο είναι αυτό, ε;). Στη Λευκάδα ως τώρα ανακοίνωση στήριξης έχει βγάλει το ΚΚΕ και περιμένουμε τις επόμενες μέρες την επίσημη στάση και των υπολοίπων. 3. Οι αλληλέγγυοι είναι λίγοι ακόμη (κυρίως μέσω του Αυτοδιαχειριζόμενου Στεκιού Πέρα-Περού και της κίνησης ΚΙ.Π.Α.Λ) αλλά η ενημέρωση και πρωτοβουλίες στήριξης που οργανώνονται βοηθάν στο να αυξηθούν. Είναι μια μάχη που η έκβασή της θα κριθεί από την παρουσία μας. Κάθε ένας που θα βρεθεί στο πλάι συμπολιτών μας που ξεσπιτώνονται θα είναι μια υπενθύμιση προς κάθε πλευρά ότι σε ένα από τα πιο τουριστικά νησιά της χώρας, ευτυχώς, δεν είναι όλα ακόμη μόνο τουρισμός· είναι και άνθρωπος.
Φωτογραφία: Μαρία Γαλάτη
Διαβάστε επίσης
