Η φωτογραφία είναι αγάπη. Όμως μπορεί να είναι και τρόπος ζωής. Ο Γιώργος Νούνεσης ανοίγει ένα παράθυρο στον κόσμο του, από τις θάλασσες της Αμοργού έως τον δρόμο.
Είναι πάντα χαρά και τιμή να μιλάς με ανθρώπους που φτάνουν την τέχνη τους σε υψηλό επίπεδο. Αυτός άλλωστε θα έπρεπε να είναι ο στόχος όλων μας. Να κοιτάμε πίσω και να βλέπουμε μια συνεχή βελτίωση. Μια συνεχή ανοδική πορεία. Τέτοια είναι και η περίπτωση του Γιώργου Νούνεση.
Ο Γιώργος Νούνεσης μαθήτευσε στο FAMU –Faculty of Still Photography (Πράγα), στην E.S.P. -School of Photography (Αθήνα) και στο Plakas Arts Center -BTEC in Arts & Design (Αθήνα) μεταξύ 1996-2002. Πλέον το ενδιαφέρον του έχει στραφεί στη φωτογραφία τοπίου και την υποβρύχια φωτογραφία.
Ο Γιώργος είναι μέλος σε δύο ομάδες που δημιουργούν βίντεο και ντοκιμαντέρ, το Part of the Solution, και την Συλλογική Μνήμη. Η τελευταία όπως μαρτυρά το όνομά της έχει ως αντικείμενο την διατήρηση της συλλογικής μνήμης αναδεικνύοντας ιστορικούς αγώνες των κινημάτων και την φωτιά που μεταλαμπάδευσαν στους επόμενους.
Παίρνοντας ως αφορμή την νέα του έκθεση στην αγαπημένη του Αμοργό, σκεφτήκαμε πως μια μίνι συνέντευξη μαζί του θα αναδείξει το πολύπλευρο ταλέντο του.
Ήταν ένα ήσυχο απόγευμα του Ιούνη, οι τουρίστες δεν είχαν ποδοπατήσει τις αχτίνες του ήλιου, το κορίτσι κι εγώ ήμασταν αραχτοί στα βράχια, και ξαφνικά εμφανίστηκε ο Ζακ Μαγιόλ, ο άνθρωπος δελφίνι, η έμπνευση για το Απέραντο Γαλάζιο, και μου έμαθε τα μυστικά της κατάδυσης με άπνοια. Θα ‘θελα, αλλά ήταν Αύγουστος, οι τουρίστες ήταν ένας όγκος που σαρώνει τις παιδικές μνήμες, το κορίτσι δεν υπήρχε, κι εγώ αποφάσισα να βουτήξω. Κυκλάδες, κρύα νερά, και ησυχία. Μαγεία.
Σε αυτή την ησυχία, όπως στην ησυχία ενός βουνού, ενός δάσους, μιας παγωμένης λίμνης, η ομορφιά κάπως είναι παντού. Στο ‘βαρετό’ τοπίο, που αν κοντοσταθείς και σκύψεις θα δεις ένα μικρό σύμπαν με φυτάκια και ζουζούνια, έτσι και στα ατελείωτα λιβάδια Ποσειδωνίας ή στους βράχους που πηγαίνουν από όρμο σε όρμο, τα πάντα είναι ζωή. Αυτό που κυνηγάω είναι το φως.
Κάθε ώρα, και κάθε εποχή, είναι κάτι διαφορετικό για το -υποβρύχιο- τοπίο, και για το ποια πλάσματα κυκλοφορούν. Θυμάμαι χαρακτηριστικά να κολυμπάω και να μην βλέπω τίποτα και να λέω ΄εντάξει, γυρνάω’ και πίσω μου να είναι τεράστιο κοπάδι ζαργάνες, ή να πετυχαίνω χελώνα, να τη φωτογραφίζω διακριτικά και από απόσταση (για να μην στρεσαριστεί), να φεύγω και στα 5 μέτρα, τσουπ, να κι άλλη, και μετά πάλι το ίδιο, και τρίτη, και μετά τέταρτη, και μετά γέλαγα.
Τελικά, δεν ξέρω τι απολαμβάνω περισσότερο να φωτογραφίζω, αν και για μερικές εικόνες νιώθω πολύ περήφανος. Βουτάω κάθε μέρα σχεδόν, για 3-4 ώρες, για βδομάδες, για μήνες, για να πετύχω ένα “καλό” καρέ, λίγο γιατί γουστάρω να είμαι κάτω από το νερό και να κατεβαίνω στα βάθη, λίγο από επαγγελματική ανάγκη. Είναι όμως όλα κομμάτι μου. Όποια φωτογραφία και να βγάλω, σπάνια θα είναι τυχαία. Από τις πορείες και την αστυνομική αυθαιρεσία έως τους βυθούς και τα χταπόδια που με περιεργάζονται.
Η Αμοργός είναι για μένα ένα σημείο αναφοράς τα τελευταία 30 περίπου χρόνια. Οι πρώτες -επίσημες- διακοπές, έρωτες, φίλοι και φίλες, καλοκαίρια, χειμώνες, πεδίο παρατήρησης του πως αλλάζει ο κόσμος (γενικά και ειδικά), ένα δεύτερο ‘σπίτι’, πέρα από διακοπές και ανεμελιά, δυσκολίες και κλείσιμο κύκλων, η ησυχία μιας αγκαλιάς και η δυσκολία μιας ενηλικίωσης.
Θα έλεγε κανείς ότι είναι μια κανονική σχέση. Και ακόμα δεν ξέρω που θα με/μας βγάλει.
Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες με πλούσια πανίδα, αλλά ελάχιστη τάση για ντοκιμαντέρ άγριας ζωής. Τι κάνουμε λάθος; Γιατί δεν ξέρουμε για τις αρκούδες μας, τους λύκους, τον λύγκα και τον θαλάσσιο κόσμο, την ώρα που υπάρχουν αμέτρητα ντοκιμαντέρ για όλο τον κόσμο;
Τεράστιο κεφάλαιο κι αυτό. Σίγουρα δεν είμαι ο πιο κατάλληλος να το απαντήσω αυτό, αλλά “εμείς” δεν κάνουμε κάτι λάθος. Ίσως να πρέπει να μιλήσουμε για το ότι είμαστε σε μια χώρα που έχει άλλες προτεραιότητες σε σχέση με το περιβάλλον, τη φύση, τα έμβια όντα;
Επίσης, τα χρήματα που δίνονται από τους κρατικούς φορείς για τέτοια ντοκιμαντέρ μάλλον είναι λίγα, γιατί ας μην γελιόμαστε, οι οργανισμοί που έχουν budget για ανεξάρτητη παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού είναι ελάχιστοι.
Και μιλάω και ως μέλος δύο ομάδων που παράγουμε ανεξάρτητα βίντεο και ντοκιμαντέρ, το Part of the Solution, και την Συλλογική Μνήμη, που είναι άθλος ό,τι κάνουμε. Και όλα αυτά, για να μην χάνουμε και την γενικότερη εικόνα, σε ένα πλαίσιο που είμαστε τελευταίοι στην ΕΕ σχεδόν σε όλους τους δείκτες. Εκτός από την φίμωση του τύπου. Σε αυτό σκίζουμε.
Σε κάθε περίπτωση, για να μην κατηγορούμε συνέχεια τους άλλους, υπάρχει καθημερινή εκπομπή με Live εικόνες άγριας ζωής, και λέγεται Βουλή των Ελλήνων. Οπότε πιστεύω ότι υπάρχει κόσμος, και οργανισμοί, που θα ήθελαν να γίνουν τέτοια ντοκιμαντέρ, αλλά χρειάζονται οικονομική ενίσχυση.
Και με αυτό ως σκυτάλη, θα ήθελα να μείνω λίγο στη δουλειά που κάνουμε στη Συλλογική Μνήμη, καθώς λειτουργούμε εδώ και χρόνια μέσω crowdfunding ουσιαστικά. Είμαστε μια ανεξάρτητη ομάδα επαγγελματιών και ερασιτεχνών που έχουμε μια ανάγκη, ατομικά και συλλογικά, για την ανάδειξη της Ιστορίας, και για να είμαι πιο συγκεκριμένος, για την Ιστορία που είναι θαμμένη, ξεχασμένη, ή και παραποιημένη στον δημόσιο λόγο, για θεματικές που δεν μας είναι καν γνωστές (έξω από τον μικρόκοσμό μας).
Οι Παρτιζάνοι των Αθηνών, Οι γυναίκες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, οι αγώνες του οικοδομικού κινήματος την περίοδο ‘60 -67, ή το τελευταίο μας που τώρα ολοκληρώνουμε, που αφορά τους ταξικούς αγώνες των μαθητών των νυχτερινών σχολείων του ‘60. Είναι πολύ σημαντικό, και νομίζω ότι εκφράζω όλη την ομάδα, να κρατάμε όχι απλώς ζωντανή την Ιστορία, αλλά και αληθινή, να μαθαίνουμε για τους αγώνες του χθες και πως αυτοί συνδέονται με το σήμερα, να είμαστε ‘ζωντανοί’ πολιτικά, να κάνει ο καθένας και η καθεμία μας ότι μπορεί από τη θέση που βρίσκεται.
Χμμμμ, δεν νιώθω ότι λείπει κάτι (ναι, θα ήθελα να τριγυρνάω τον κόσμο και μπλα μπλα μπλα), όσο ότι θα ήθελα να μπορώ (οικονομικά πάντα) να κάνω τεράστια τυπώματα από τα χιλιάδες πανοραμικά που έχω βγάλει. Με αυτήν την σκέψη δηλαδή, ξεκίνησα να τραβάω με αυτόν τον τρόπο πριν 17 περίπου χρόνια.
Ότι θα μπεις εσύ ως θεατής μέσα σε μια αίθουσα, και θα δεις μπροστά σου τον παγωμένο Αώο τυπωμένο 20 μέτρα μήκος επί 3 ύψος. Θα δεις τον βυθό της Τήνου ή της Αμοργού 12 επί 4. Θα μπεις μέσα, θα σε ρουφήξει. Θα είμαστε μαζί, ότι είδα και ένιωσα (σχεδόν) θα το δεις κι εσύ. Α, και να ολοκληρώσω το πρότζεκτ μου με τα παραμύθια. Προς το παρόν, ετοιμάζω την επόμενη σειρά υποβρύχιων φωτογραφιών που θα εκτυπωθούν παραδοσιακά σε σκοτεινό θάλαμο.
Ωστόσο, κάπως πρέπει να αναφέρω ότι η πλειοψηφία των φωτογραφιών μου έχουν κι έναν ακόμα λόγο ύπαρξης, που δεν έχει να κάνει με κάποιο πορτφόλιο. Εννοώ ότι πέρα από το ‘εγώ’, υπάρχει μέσα μου και το ‘εμείς’.
Μια πανοραμική φωτογραφία που φαίνεται εξωπραγματική, εξωτική, “δύσκολη”, είναι μια πρόσκληση για εξερεύνηση. Οι φωτογραφίες είναι τραβηγμένες μερικά εκατοστά κάτω από το νερό, είναι η θέα από το τελευταίο σπίτι του χωριού, είναι δίπλα μας.
Έχουμε απολέσει την επαφή με τη φύση, με ό,τι μας περιβάλλει, και γι αυτό άλλωστε μια καταιγίδα προκαλεί τρόμο. Και δεν μιλάω απλώς για το πρακτικό κομμάτι. Υπάρχουν δεκάδες μελέτες πλέον για την συσχέτιση και την αιτιότητα του πως συνδέεται αυτή η έλλειψη με την ψυχική υγεία.
Αλλά και η φωτογραφία ενός λιονταρόψαρου, δεν είναι απλώς μια -όμορφη- καταγραφή ενός ψαριού. Είναι αφορμή για κουβέντα. Για το πως η διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ (ξεκάθαρα για οικονομικούς λόγους – χωρίς να μελετηθούν εις βάθος οι επιπτώσεις) έχει προκαλέσει τεράστια ζημιά στη Μεσόγειο.
Όλα είναι συνδεδεμένα. Και αυτό μας το μαθαίνει η φύση, όχι “χίπικα” αλλά πολύ μα πάρα πολύ λογικά. Όπως έλεγε και ο David Attenborough “Όποιος πιστεύει στην απεριόριστη ανάπτυξη (σε έναν πλανήτη με περιορισμένους πόρους), είναι είτε τρελός είτε οικονομολόγος”. Μία φωτογραφία λοιπόν μπορεί να είναι και πολιτική πράξη.
Τελικά, το παν είναι να έχουμε λίγη μαγεία στη ζωή μας, και πράξεις για να γίνει λίγο καλύτερος ο κόσμος.
Κάποιες από αυτές τις φωτό (και όση κουβέντα χρειαστεί) θα εκτεθούν στη Χώρα Αμοργού, 9-18 Αυγούστου, στον Σύλλογο Πολιτισμού & Τέχνης «Σημωνίδης» στη Λόζα
Event link: https://fb.me/e/2MrXsjikL
Όμως υπάρχει και το κομμάτι του Γιώργου που κινείται ανάμεσά μας, για να απαθανατίσει στιγμές με την ιστορία του δρόμου.
Μία φωτογραφία λοιπόν μπορεί να είναι και πολιτική πράξη. Τελικά, το παν είναι να έχουμε λίγη μαγεία στη ζωή μας, και πράξεις για να γίνει λίγο καλύτερος ο κόσμος.
Από το πάθος των διαδηλωτών, μέχρι την αστυνομική βία.
Κανείς δεν περισσεύει και ο καθένας από εμάς προσφέρει με τον τρόπο που μπορεί καλύτερα.
Άλλοτε με το «μάτι», την εμπειρία, τις γνώσεις του και την τέχνη του, άλλοτε ανάμεσά μας να παλεύει για όσα πιστεύει.
www.yorgosnounesis.com
Insta: @yorgos_nounesis
FB: www.fb.com/yorgos.nounesis
