Το «The Untold» ανοίγει τον φάκελο των αερομεταφορών, ξεκινώντας από σήμερα με το εικοσάλεπτο αφιέρωμά του στη γιορτή των ανεξάρτητων Μέσων που διοργανώνει το Omniatv στην Κυψέλη.

Η κατάσταση της εναέριας κυκλοφορίας στην Ελλάδα είναι τραγική. Οι εργαζόμενοί της προειδοποιούν -ήδη από το 2022- για τις σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό. Το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε δεν λύνει κανένα από τα ζητήματα, ούτε οι πρόσφατες προσλήψεις και η αγορά συστημάτων ασφαλείας. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας αναγκάζονται να εργάζονται με υποστελέχωση έως 40%, υπό συνθήκες μεγάλης πίεσης. Το προσωπικό πρέπει να αντιπαρέλθει τον παρωχημένο εξοπλισμό και να διασφαλίσει την ασφάλεια των πτήσεων, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους.

Η αύξηση της επιβατικής κίνησης στα ελληνικά αεροδρόμια (+9,5 % το 2024) επιβαρύνει επιπλέον τα συστήματα και τους εργαζόμενους, θέτοντας σε δοκιμασία την ασφάλεια.

Σοβαρά περιστατικά και near-miss

Η γειτνίαση ελικοδρομίων με τροχιές επιβατικών αεροσκαφών προκαλεί συχνά alerts TCAS. [Το Σύστημα Ειδοποίησης Αποφυγής Εναέριας Συγκρούσεως (ACAS – TCAS) είναι ένα σύστημα προς χρήση μόνο από τον πιλότο.] Μεταξύ Ιουνίου 2023 και Ιουνίου 2025 καταγράφηκαν 54 ενεργοποιήσεις του συστήματος στην Αθήνα. Παρόμοια περιστατικά έχουν σημειωθεί στην Κέρκυρα, Νάξο, Μύκονο και Αλεξανδρούπολη, με εμπλοκή αεροσκαφών Airbus A320, ATR 72 και ελικοπτέρων AS350.

Νομικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο

Η Ελλάδα παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ασφάλεια των πτήσεων. Υπάρχουν ενεργές διαδικασίες παράβασης για μη εφαρμογή κανονισμών Performance-Based Navigation και τεχνολογιών αναγνώρισης αεροσκαφών (Reg. 2017/373, 1048/2018, 1139/2018).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επισημάνει τη μη συμμόρφωση με το Δικαστήριο της ΕΕ (Reg. 29/2009) και την ανάγκη άμεσης προσαρμογής στα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Συνεχείς προειδοποιήσεις εργαζομένων

Οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας έχουν προειδοποιήσει επανειλημμένα για κίνδυνο ατυχήματος -«αεροπορικά Τέμπη», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν- λόγω του απαρχαιωμένου εξοπλισμού και της υποστελέχωσης.

Τονίζουν ότι «η ΥΠΑ, (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, ο ελληνικός κρατικός φορέας διαχείρισης των αεροπορικών μεταφορών, των κρατικών αεροδρομίων της χώρας) πέραν των σημαντικών ελλείψεων σε προσωπικό, διαθέτει έναν προβληματικό, απαρχαιωμένο εξοπλισμό επιτήρησης και επικοινωνιών (τουλάχιστον 25ετίας), θέτοντας σε κίνδυνο τις πτήσεις».

Ο πρόεδρος της Ένωσης Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας Ελλάδας (ΕΕΕΚΕ), Παναγιώτης Ψαρρός, σε συνεχείς δηλώσεις του, υπογραμμίζει ότι κατά την κορύφωση της τουριστικής περιόδου, στην τερματική περιοχή των Αθηνών ο έλεγχος της εναέριας κυκλοφορίας γινόταν από ένα τερματικό ραντάρ καθώς τα δύο από τα τρία ήταν εκτός λειτουργίας. 

Το ραντάρ που βρίσκεται στο Ελληνικό είναι εδώ και τρία χρόνια εκτός λειτουργίας, ενώ στο τερματικό ραντάρ του λόφου Μερέντα, εδώ και ένα χρόνο που υπήρξε πρόβλημα σε ένα εξάρτημα και το έβγαλε εκτός λειτουργίας, η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) δεν προχώρησε στην αντικατάστασή του.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η διοίκηση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ), αν και δεν έχει την ευθύνη της εναέριας κυκλοφορίας, πρότεινε να αγοράσει νέα συστήματα προς αντικατάσταση των χαλασμένων και να αναλάβει και την συντήρησή τους, αλλά η διοίκηση της ΥΠΑ απέρριψε την πρόταση αυτή.

Με συστήματα radar εγκατεστημένα το 1999 λειτουργεί το Κέντρου Ελέγχου Περιοχής Αθηνών/Μακεδονίας (ΚΕΠΑΘΜ) όπως και της Προσέγγισης Αθηνών (APP), τα οποία δεν μπορούν να ανταποκριθούν στον σημερινό όγκο κυκλοφορίας. Είναι σημαντικά υποδεέστερα από τα συστήματα των υπολοίπων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και από των γειτονικών μας Βαλκανικών χωρών.

Η ίδια κατάσταση κυριαρχεί και στα τέσσερα μεγάλα περιφερειακά αεροδρόμια Θεσσαλονίκης, Ρόδου, Ηρακλείου και Κέρκυρας, με εξοπλισμό Radar εγκατεστημένο από το 2000.

Στα δε μικρότερα περιφερειακά αεροδρόμια, όπως της Μυκόνου και της Σαντορίνης, η κατάσταση είναι δραματική καθώς δεν υπάρχουν ραντάρ και ο έλεγχος εναέριας κυκλοφορίας γίνεται με συστήματα επικοινωνιών της δεκαετίας του 1980.

Τον Μάρτη 2024, ο Φοίβος Καπερώνης, μέλος ΔΣ της Ένωσης Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας, σημείωνε: «Η έλλειψη προσωπικού στην ΥΠΑ είναι ένα πρόβλημα που διογκώνεται. Στο Κέντρο Ελέγχου Αθηνών – Μακεδονίας εξυπηρετείται σχεδόν διπλάσια κίνηση σε σχέση με το 2004, με τους μισούς εργαζόμενους, ενώ η εκπαίδευση των λίγων νέων καθυστερεί αδικαιολόγητα».

Τον Αύγουστο 2024, η Ενωτική Συνδικαλιστική Κίνηση κατήγγειλε ότι «για πάνω από μισή ώρα χάθηκε η εικόνα από το ραντάρ της Ρόδου», με αποτέλεσμα να γίνεται έλεγχος στα «τυφλά».

Τον Φλεβάρη 2025, με αφορμή αμερικανικό δυστύχημα, η ΕΣΚ προειδοποιούσε εκ νέου. Ο Φ. Καπερώνης ανέφερε: «Στο Κέντρο Ελέγχου Αθηνών – Μακεδονίας η έλλειψη προσωπικού ξεπερνά το 30%. Περίπου 100 οι κενές θέσεις, ενώ οι 700 οργανικές δεν καλύπτουν τις ανάγκες». Υπογράμμιζε επίσης πως οι ελεγκτές καλούνται να παραιτηθούν από ρεπό για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των ομίλων, ενώ σε επαρχιακούς πύργους εργάζονται μόνοι. «Οι εταιρείες που παρέχουν τα συστήματα βρίσκονται σε διαμάχες, καθυστερώντας κρίσιμα έργα, όπως συνέβη στους σιδηροδρόμους».

Τον Μάρτιο του 2025, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Τηλεπικοινωνιακών Υπαλλήλων (AFISO), ο οποίος εκπροσωπεί τους υπαλλήλους που εργάζονται στους Πύργους Παροχής Πληροφοριών Πτήσεων Αεροδρομίου στα μικρότερα αεροδρόμια της χώρας και παρέχουν υπηρεσίες Εναερίου Κυκλοφορίας σε άλλους τομείς του αεροπορικού έργου, έκανε λόγο για «εκπτώσεις» στην εκπαίδευση κρίσιμων ειδικοτήτων για την αεροναυτιλία, τονίζοντας ότι:

«Για πρώτη φορά εδώ και 29 χρόνια επαφίεται στη διοίκηση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας ο χρόνος εκπαίδευσης των υπαλλήλων που μεταφέρονται σε αερολιμένα όπου δεν έχουν ξαναδουλέψει, χωρίς να αναφέρεται ρητά στο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος (Π.Δ.) που τους έχει παρουσιαστεί, την ώρα μάλιστα που η εναέρια κυκλοφορία αυξάνεται ραγδαία χρόνο με τον χρόνο.

Αυτό μάλιστα έρχεται να προστεθεί στις τρομερές ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό στον κλάδο, αλλά και στο όριο ηλικίας των υπηρετούντων υπαλλήλων σε περίπου 15 μικρούς αερολιμένες, το οποίο υπερβαίνει πλέον τα 60 έτη».

Στο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσής τους, μάλιστα, ανέφεραν χαρακτηριστικά:

«Η ΓΣ των AFIS, καταγγέλλει την προσπάθεια χειραγώγησης της εκπαίδευσης με σκοπό να καλύψει προβλήματα στελέχωσης των ΟΜ του AFIS, αλλά και άλλων σκοπιμοτήτων όπως η νομική κάλυψη παραβιάσεων του ΠΔ304/1996 στο πρόσφατο παρελθόν. Η τοποθέτηση των χρονικών διαστημάτων της εκπαίδευσης στην ΟΜ εκτός της προστασίας του νέου ΠΔ, δίνει την δυνατότητα στην Διοίκηση κατόπιν Εισήγησης της Αρμόδιας Διεύθυνσης να τα τροποποιεί για να επιτυγχάνει την αποδοτικότερη διαχείριση θεμάτων στελέχωσης των Οργανικών Μονάδων του AFIS (όπως ακριβώς ισχυρίζονται οι εκφραστές της πρότασης), αδιαφορώντας για την Ασφάλεια των πτήσεων, των επιβαινόντων και των υπαλλήλων που παρέχουν την υπηρεσία AFIS.

Και ενώ η ΥΠΑ ανακοινώνει την ολοκλήρωση της πιστοποίησης 10 κρατικών αεροδρομίων, σύμφωνα με τα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA), οι τηλεπικοινωνιακοί υπάλληλοι υπογραμμίζουν πως η διοίκησή της εστιάζει περισσότερο στη μείωση των ημερών εκπαίδευσης στην Οργανική Μονάδα AFIS (Πύργο Αεροδρομίου), θέτοντας υποκειμενικά κριτήρια στην εκπαίδευση, τα οποία διευκολύνουν “την αποδοτικότερη διαχείριση θεμάτων στελέχωσης των Οργανικών Μονάδων”.

Το σχέδιο Π.Δ. που προτείνεται από τη Διοίκηση αναφέρει μόνο ότι: “Το πρόγραμμα επιχειρησιακής επάρκειας καταρτίζεται, υλοποιείται και τροποποιείται με απόφαση Διοικητή ΥΠΑ κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας Διεύθυνσης του κλάδου….”».

«Τα συστήματα είναι απαρχαιωμένα, δεν ικανοποιούνται οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί»

Τον Σεπτέμβρη του 2025, η Ένωση Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας, με ανακοίνωσή της, εξέφρασε την αντίθεσή της στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο για την αναδιοργάνωση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), ζητώντας από τη διοίκηση της Υπηρεσίας και το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών να ενσωματωθούν οι προτάσεις που οι ίδιοι έχουν καταθέσει.

Όπως σημείωναν τότε  οι ελεγκτές, «οι προτάσεις αυτές, σε πολλές περιπτώσεις, συμπίπτουν με αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον νέο νόμο της ΥΠΑ», ενώ ζητούσαν να επιδειχθεί «η απαραίτητη εκτίμηση και ο σεβασμός στο έργο του Ελεγκτή Εναέριας Κυκλοφορίας».

Αναλυτικά η ανακοίνωση της Ένωσης

«Με αίσθημα ευθύνης, θα θέλαμε να ενημερώσουμε το επιβατικό κοινό ότι όλοι οι Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας (ΕΕΚ) εξυπηρετούν καθημερινά με ασφάλεια όσο το δυνατόν περισσότερες πτήσεις, εργαζόμενοι σε καθεστώς ακραίας υποστελέχωσης και έλλειψης σύγχρονου εξοπλισμού.

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο όγκος της εναέριας κυκλοφορίας, ο οποίος κάθε χρόνο σημειώνει νέο ρεκόρ, οι EEK έχουν αποδεχθεί να εργάζονται την καλοκαιρινή περίοδο με μειωμένες ημέρες ανάπαυσης, ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει το σύστημα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας που είναι ένας από τους πυλώνες στήριξης του τουρισμού στη χώρα μας.

Έχοντας συναίσθηση του καθήκοντός μας απέναντι στη χώρα και το επιβατικό κοινό και όντας προσηλωμένοι στην αδιαπραγμάτευτη διατήρηση των επιπέδων ασφαλείας, έχουμε απαιτήσει από τη Διοίκηση της ΥΠΑ και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών να αναλάβουν και αυτοί τις ευθύνες τους για την εξυγίανση της ΥΠΑ.

Από τη μία πλευρά η Διοίκηση της ΥΠΑ δεσμεύθηκε εγγράφως από τον Μάιο του 2024 για τα εξής:

Την υλοποίηση προγράμματος σταδιακής αντικατάστασης του εξοπλισμού επιτήρησης (surveillance), επικοινωνιών φωνής (communication) και αεροναυτιλίας (navigation).

Την αναβάθμιση της αξιοπιστίας και της διαθεσιμότητας του υπάρχοντος εξοπλισμού με την προμήθεια όλων των κρίσιμων ανταλλακτικών στον βαθμό που αυτό είναι εφικτό.

Μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει η Διοίκηση της ΥΠΑ να υπογράψει καμία από τις κρίσιμες συμβάσεις για την προμήθεια νέου συστήματος ραντάρ, καθώς και των συστημάτων επικοινωνιών για την προσέγγιση της Αθήνας και το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών Μακεδονίας. Το μόνο που έχει κάνει είναι να βγάζει διαδοχικά δελτία Τύπου στα οποία αναπαράγει τις ίδιες εξαγγελίες, απλά μεταθέτοντας τις ημερομηνίες που θα υλοποιηθεί η προμήθεια του κρίσιμου εξοπλισμού. Μία ματιά στο τι υποσχόταν, με το από 1/2/2025 δελτίο τύπου, η Διοίκηση της ΥΠΑ να γίνει στο πρώτο τρίμηνο του 2025 και τι από αυτά έχει γίνει σήμερα (καθώς αισίως τελειώνει το τρίτο τρίμηνο του 2025), είναι αρκετή για να καταλάβει το κοινό ότι η ΥΠΑ απλά περιορίζεται σε ασκήσεις επί χάρτου, χωρίς αποτελέσματα.

Το περιστατικό στις 19/8/2025, με την αστοχία ενός κρίσιμου ανταλλακτικού και την απώλεια της εικόνας του τερματικού ραντάρ και των εφεδρικών συχνοτήτων της προσέγγισης Αθηνών στον λόφο Μερέντα αποδεικνύει ότι από πέρσι η ΥΠΑ δεν έχει φροντίσει να προμηθευτεί ένα ανταλλακτικό, το οποίο έχει διαπιστωθεί ότι χρειάζεται αντικατάσταση, με αποτέλεσμα η χώρα να διασυρθεί διεθνώς. Ακόμα και σήμερα η ΥΠΑ δεν έχει ακόμα προμηθευτεί το εν λόγω ανταλλακτικό.

Από την άλλη πλευρά, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών δεσμεύτηκε έναντι και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να φτιάξει έναν νόμο που να αναδιοργανώνει την ΥΠΑ, μετατρέποντάς τη σε έναν σύγχρονο πάροχο υπηρεσιών αεροναυτιλίας που να πληροί τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.

Έχουμε συναντηθεί με τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ασχολείται με την αναδιοργάνωση της ΥΠΑ και έχουμε διαπιστώσει ότι έχουμε κοινές απόψεις για την εξυγίανση της ΥΠΑ και ότι μοιραζόμαστε τον κοινό στόχο να γίνει η ΥΠΑ ένας σύγχρονος Πάροχος Υπηρεσιών Αεροναυτιλίας που να εφαρμόζει πλήρως τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.

Ήδη από τον Ιούλιο έχουμε καταθέσει προτάσεις στο υπουργείο βασισμένες σε ένα αρχικό σχέδιο νόμου που μας κοινοποιήθηκε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε επίσης παρατηρήσεις. Το υπουργείο επέλεξε να μην αποδεχθεί ούτε τις δικές μας παρατηρήσεις, αλλά ούτε και της Ευρωπαϊκής Eπιτροπής και παρουσίασε χθες στη δημόσια διαβούλευση ένα σχέδιο νόμου χειρότερο και από αυτό που μας έδωσε αρχικά. Είναι εμφανές ότι το υπουργείο δεν μπήκε καν στον κόπο να εξετάσει τις προτάσεις των εργαζομένων που θα κληθούν να εφαρμόσουν αυτό το νομοσχέδιο.

Το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε στη δημόσια διαβούλευση περιέχει διατάξεις που όχι μόνο δεν συμφωνήθηκαν ποτέ, αλλά ούτε καν συζητήθηκαν, επιλέγοντας έτσι τη μέθοδο του αιφνιδιασμού. Προφανώς αυτό από τη μεριά μας δεν πρόκειται να γίνει ανεκτό.

Από την αρχή του καλοκαιριού εξυπηρετούμε σε όλες τις μονάδες εναέριας κυκλοφορίας μεγαλύτερο όγκο κυκλοφορίας από τον ήδη αυξημένο που έχει συμφωνηθεί. Ειδικά για τον ΔΑΑ εξυπηρετούμε ακόμα και 36 αφίξεις την ώρα παρότι η ονομαστική χωρητικότητα είναι 22 και η αυξημένη χωρητικότητα που έχει συμφωνηθεί είναι 28. Η ίδια η διοίκηση της ΥΠΑ με επιστολή προς το Eurocontrol στις 22/8/2025 αναγνωρίζει την υπέρβαση που γίνεται στο συμφωνηθέν όριο.

Πλέον μετά τον εμπαιγμό που υφιστάμεθα δεν έχει νόημα να υπερβάλλουμε εαυτούς και να εξυπηρετούμε κυκλοφορία πάνω από τα ήδη αυξημένα συμφωνηθέντα επίπεδα. Ακόμα και τώρα εξυπηρετούμε πραγματικά 28 αφίξεις την ώρα στον ΔΑΑ, που μαζί με τις πτήσεις που γίνονται εξ όψεως φτάνουμε, έως και τις 33 συνολικά αφίξεις την ώρα. Επομένως κανένα “slowdown” δεν κάνουν οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, όπως βολικά γράφεται σαν δικαιολογία σε κάποια ΜΜΕ.

Οι ΕΕΚ, ειδικά τα τελευταία τέσσερα (4) καλοκαίρια, έχουμε αποδείξει ότι νοιαζόμαστε για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού και την αναβάθμιση της ΥΠΑ. Ο λόγος που το σύστημα της εναέριας κυκλοφορίας δεν έχει καταρρεύσει είναι αποκλειστικά η προσπάθεια που καταβάλλουν οι ΕΕΚ, αφού η ΥΠΑ και το υπουργείο διαχρονικά δεν έχουν κάνει το χρέος τους.

Στείλαμε επιστολή από την 1/9/2025 ζητώντας συνάντηση με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κύριο Δήμα και δεν λάβαμε καν απάντηση. Του ξαναστείλαμε επιστολή στις 22/9/2025 και μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ενδιαφέρον να ακούσει τις προτάσεις μας. Στην τελευταία επιστολή ξεκαθαρίσαμε ότι θα σταματούσαμε να εξυπηρετούμε πάνω από το ήδη αυξημένο όριο, φυσικά χωρίς να λάβουμε απάντηση. Δεν υπάρχει δικαιολογία ότι δεν γνώριζε την κατάσταση ή ότι η χθεσινή εξέλιξη ήταν ξαφνική.

Παρόλες τις προσπάθειες να παρουσιαστεί το πρόβλημα ως “προσωπικές διαφορές” ή “συνδικαλιστικά αιτήματα”, η πραγματικότητα είναι αδιαμφισβήτητη. Τα συστήματα είναι απαρχαιωμένα και το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε δεν ικανοποιεί βασικές απαιτήσεις των ευρωπαϊκών κανονισμών, κάτι που το πιστοποιεί η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που απειλεί τη χώρα μας με κυρώσεις.

Ο ίδιος ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια στους Έλληνες ΕΕΚ οι οποίοι διαχειρίζονται πρωτοφανή όγκο κυκλοφορίας, όντας ακραία υποστελεχωμένοι και εργαζόμενοι με τέτοια απαρχαιωμένα συστήματα. Τα στοιχεία που παρουσιάζει το Eurocontrol αποδεικνύουν ότι οι ΕΕΚ της ΥΠΑ είναι οι πέμπτοι πιο παραγωγικοί ανάμεσα σε 38 παρόχους σε όλη την Ευρώπη, παρά το ότι οι συνθήκες στις οποίες εργάζονται οι Έλληνες ΕΕΚ είναι χειρότερες από οπουδήποτε αλλού στην υπόλοιπη Ευρώπη, ακόμα και στα Βαλκάνια.

Καλούμε τις Διοικήσεις της ΥΠΑ και του υπουργείου να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να μην ψάχνουν δικαιολογίες κατηγορώντας τους ΕΕΚ, οι οποίοι είναι αυτοί που καλούνται κάθε φορά να επωμιστούν το βάρος της κακοδιοίκησης και να αντιμετωπίσουν μόνοι τους το πρόβλημα. Η υπομονή μας έχει εξαντληθεί και δεν ανεχόμαστε πλέον κανέναν εμπαιγμό. Καλούμε επίσης το υπουργείο και η Διοίκηση της ΥΠΑ να υλοποιήσουν όσα έχουν δεσμευτεί, να αξιολογήσουν και να ενσωματώσουν τις προτάσεις μας, που σε πολλές περιπτώσεις συμπίπτουν με αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για το νέο νόμο της ΥΠΑ και να δείξουν την απαραίτητη εκτίμηση και σεβασμό στο έργο του Ελεγκτή Εναέριας Κυκλοφορίας».

Πανελλήνιος Σύλλογος Αερολιμενικών

Τον Ιούλιο του 2024 ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αερολιμενικών εκδίδει δημοσιεύει δελτίο Τύπου με θέμα την «Αεροπορική Ασφάλεια». Εκεί καταδεικνύεται το αλαλούμ με την ΥΠΑ.

«Ο Διοικητής της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) με το υπ΄αριθ. πρωτ. Κ.Γ./Δ/ΥΠΑ 12041/17-06-2024 έγγραφό του αναθέτει -κατά παράβαση των κειμένων διατάξεων- το έργο αρμοδιότητας των Αερολιμενικών υπαλλήλων στην πρώην Αεροπορική Αρχή του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) σε διοικητικούς υπαλλήλους, μέχρις ότου αυτό το αναλάβει η Αρχή Πολιτική Αεροπορίας (ΑΠΑ).

Με την ανωτέρω απόφαση του Διοικητή της ΥΠΑ:

Παραβιάζεται κάθε έννοια νομιμότητας με την αυθαίρετη απόφασή του για άσκηση καθηκόντων από υπαλλήλους που δεν προβλέπεται να τα ασκούν.

Παραβιάζεται κάθε έννοια λογικής και δημιουργούνται συνθήκες διακινδύνευσης της αεροπορικής ασφάλειας όταν το έργο των εκπαιδευμένων προς τούτο ΠΕ κατηγορίας Αερολιμενικών υπαλλήλων καλούνται να το ασκήσουν άσχετης ειδικότητας (διοικητικοί), κατηγορίας ΔΕ υπάλληλοι.

Ταυτόχρονα όμως, με το ανωτέρω έγγραφό του, ο Διοικητής ουσιαστικά αναγνωρίζει και υιοθετεί την άποψη του Συλλόγου μας ότι το έργο των ΠΕ Αερολιμενικών υπαλλήλων που υπηρετούν στην πρώην Αεροπορική Αρχή στον ΔΑΑ, αλλά και σε όλες τις Αεροπορικές Αρχές των Αεροδρομίων, είναι έργο αρμοδιότητας της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ).

Ειδικότερα, ενώ αναγνωρίζει ότι οι οκτώ (8) ΠΕ1 Αερολιμενικοί της ΥΠΑ εκτελούν έργο της ΑΠΑ στον ΔΑΑ και παροτρύνει την ΑΠΑ να αναλάβει τις εν λόγω αρμοδιότητες, δεν αναφέρεται στο προφανές, δηλαδή οι Αερολιμενικοί του ΔΑΑ να μεταταγούν στην ΑΠΑ για να συνεχίσουν απρόσκοπτα το έργο για το οποίο το Ελληνικό Δημόσιο τους έχει εκπαιδεύσει με χρήματά του και τους έχει απασχολήσει επί σειρά ετών για την Ασφάλεια των Επιβατών. Αντί αυτού, προς αδικαιολόγητη έκπληξη όλων  και ενάντια σε κάθε έννοια λογικής, προτείνει το αερολιμενικό έργο στον ΔΑΑ, στο μεγαλύτερο ελληνικό αεροδρόμιο συνεχούς 24ωρης λειτουργίας, να παρέχεται προσωρινά από άσχετου κλάδου, μη εκπαιδευμένους διοικητικούς υπαλλήλους ΔΕ κατηγορίας, υπό έναν αερολιμενικό υπάλληλο που εντός λίγων μηνών συνταξιοδοτείται.

Το ΔΣ του Συλλόγου μας, σε συνάντησή του στις 3 Ιουλίου 2024 με τον Διοικητή της ΥΠΑ, ζήτησε να μην μετακινηθούν Αερολιμενικοί από την Αεροπορική Αρχή του ΔΑΑ για να ασκούν τα προβλεπόμενα καθήκοντά τους, αλλά η Διοίκηση μας ενημέρωσε ότι τους θεωρεί χρήσιμους …εκτός αεροδρομίου και για τα εποπτικά και ελεγκτικά καθήκοντά τους μας παρέπεμψε στην ΑΠΑ.

Επομένως ανορθολογικά και χωρίς να ληφθούν μέτρα για τους ελέγχους ασφαλείας και την προστασία του επιβατικού κοινού, χωρίς να έχουν γίνει οι απαραίτητες μετατάξεις των Αερολιμενικών εκεί όπου ασκείται το έργο τους, φαίνεται να προχωράει το ξήλωμα της Αεροπορικής Αρχής του μεγαλύτερου αερολιμένα της χώρας προμηνύοντας τι θα συμβεί και στα υπόλοιπα αεροδρόμια και ειδικά στα ήδη παραχωρημένα.

Ωστόσο, ο  Σύλλογός μας είχε ενημερώσει σχετικά τον αρμόδιο Υπουργό πριν από 1,5 περίπου έτος για την ανάγκη κάλυψης του κενού εποπτείας και ασφάλειας στους αερολιμένες και τόσο η αρμόδια τότε Υφυπουργός όσο και ο Γενικός Γραμματέας μας είχε δηλώσει σε μεταγενέστερη συνάντησή μας για την πρόθεση του Υπουργείου να προχωρήσει σε διορθωτικές κινήσεις επανασύστασης Αεροπορικών Αρχών Αεροδρομίων, τουλάχιστον σε κάποια αεροδρόμια.

Κατόπιν εμείς ζητήσαμε από 1 Μαΐου 2024, νέα σχετική συνάντηση για να ενημερωθούμε για τις τελικές αποφάσεις του Υπουργείου και την πορεία υλοποίησής τους. Ωστόσο, με την από 3 Ιουνίου απάντησή του, το Υπουργείο, παρέπεμψε το ΔΣ του Συλλόγου μας στον Διοικητή της ΥΠΑ, ο οποίος όμως δήλωσε αναρμόδιος με θέματα Αερολιμενικού Ελέγχου και Ασφάλειας και που, όπως φαίνεται από το προαναφερθέν έγγραφό του, αναγνωρίζει ότι ο Αερολιμενικός Έλεγχος και η Ασφάλεια είναι έργο της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας.

Επομένως το Υπουργείο Μεταφορών μέσω του νέου Υπουργού Μεταφορών κου Σταικούρα, όχι μόνο συνεχίζει την διακινδύνευση στην πολιτική ασφαλείας για την Πολιτική Αεροπορία του πρώην Υπουργού Καραμανλή, αλλά υλοποιεί πλέον με ζήλο τις νομοθετικές του ρυθμίσεις κατάργησης των Αεροπορικών Ελεγκτικών Αρχών των Αεροδρομίων και φαίνεται να απαξιώνει την όποια συνάντηση με τους εργαζόμενους ΠΕ Αερολιμενικούς.

Τα παραπάνω, έχουν ως αποτέλεσμα να εντείνονται τα φαινόμενα απαξίωσης των θεμάτων ασφαλείας στα αεροδρόμια με κατάφωρη παραβίαση του Βασικού Κανονισμού Επίγειας Εξυπηρέτησης με διαφυγόντα κέρδη για το Δημόσιο αλλά και κυρίως με κίνδυνο τραγικών συνεπειών για την Ασφάλεια των Επιβατών με αεροσκάφη να επισκευάζονται κατά παράβαση των διατάξεων της ισχύουσας νομοθεσίας. Αλλά ποιος νοιάζεται;

Έλεγχοι ασφαλείας ελαχίστων ημερών πραγματοποιούνται από την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας σε αεροδρόμια και ξαφνικά εξαφανίζονται εκείνες τις ημέρες με ρεπό, πληθώρα εργαζόμενων με απαγορευμένες από τον Εθνικό Κανονισμό Ασφαλείας Πολιτικής Αεροπορίας προσωρινές άδειες, για να μην βρεθεί εύρημα από την ΑΠΑ κατά της ίδιας της ΑΠΑ που ευθύνεται αποκλειστικά για την παραβίαση των ευρωπαϊκών κανονισμών ασφαλείας και την πολύμηνη παρουσία ανεξέλεγκτου προσωπικού σε κρίσιμα, για την ασφάλεια των αεροδρομίων, σημεία.

Η είσοδος εργαζομένων με προσωρινές άδειες που ανανεώνονται επ΄ αόριστα με απόλυτη ευθύνη της ΑΠΑ και του Υπουργείου που συνεχίζει το δυσλειτουργικό συγκεντρωτισμό της έκδοσης των απαραίτητων ποινικών μητρώων, έχει δημιουργήσει τεράστια αναστάτωση στη λειτουργία όλων των αεροδρομίων της Χώρας, παραβιάζει τον ισχύοντα Εθνικό Κανονισμό Ασφάλειας και ενέχει τον κίνδυνο να απασχολούνται στα Ελληνικά Αεροδρόμια επί μήνες εργαζόμενοι με βεβαρυμμένο ποινικό μητρώο…

Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο ιδιώτης διαχειριστής αεροδρομίου παρακάμπτει αυθαίρετα τις διαδικασίες ασφαλείας στο Εθνικό Πρόγραμμα Ασφαλείας, σαν να είναι ανύπαρκτη η αρμόδια Κρατική Αρχή. Έτσι είδαμε οδηγία για θέματα ασφάλειας που εκδόθηκε από την ιδιωτική εταιρεία διαχείρισης αεροδρομίων εν αγνοία οποιασδήποτε αρμόδιας κρατικής αρχής, να κυκλοφορεί στα αεροδρόμια για την ανεξέλεγκτη λειτουργία τους.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται σε αεροπορικό έγγραφο, υποχρεωτικό ειδικά για την Γενική Αεροπορία, τον έλεγχό του οποίου απαξιώνει, αν και το έγγραφο αναφέρεται σε ιπτάμενο προσωπικό και σε πληροφορίες πτήσης και προβλέπεται από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO). Αυτό το έγγραφο με την ονομασία Γενικό Δηλωτικό (General Declaration), ελέγχεται από τις αρμόδιες κρατικές αρχές βάση κανονισμών ασφαλείας.

Τέτοια θρασύτατα φαινόμενα και πρωτοβουλίες του ιδιώτη είχαμε δει και επί Υπουργού Μεταφορών κου Καραμανλή. Τα βλέπουμε τώρα και επί Υπουργού Μεταφορών κ. Σταϊκούρα… Μήπως όμως αυτές οι απαράδεκτες πρωτοβουλίες του ιδιώτη οφείλονται στην ίδια πολιτική ασφαλείας του Υπουργείου;

Το τελευταίο διάστημα το Υπουργείο Μεταφορών φαίνεται να υπερηφανεύεται διότι, σύμφωνα με επιθεώρηση του ICAO στην Ελλάδα, τα επίπεδα αποτελεσματικής εφαρμογής των διεθνών προτύπων ασφαλείας από 69,1% ανέβηκαν στο 74,9% με παγκόσμιο μέσο όρο το 69,3%.

Εκείνο που δεν μας λέει είναι ότι η προηγούμενη επιθεώρηση έγινε το 2018 και η βελτίωση του 5,8 % προέκυψε σε 6 χρόνια. Επίσης εκείνο που δεν μας λέει είναι ότι σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος το επίπεδο αποτελεσματικής εφαρμογής των διεθνών προτύπων ασφαλείας κυμαίνεται σε ύψος της τάξης του 90% στην Ιταλία (το 2022), του 93% στη Γερμανία (το 2021) και του 97,4% στη Γαλλία (το 2020). Με τους ρυθμούς που φαίνεται να βελτιώνεται η Ελλάδα, αν συνεχιστούν, θα φτάσει στο επίπεδο της Ιταλίας του 2022 σε 15 χρόνια ενώ στο επίπεδο της Γαλλίας του 2020 σε 23 χρόνια περίπου.

Επομένως το επίπεδο της χώρας μας,  μια από τις τουριστικότερες ευρωπαϊκές χώρες που σύμφωνα με έκθεση της European Travel Commission (ΕTC) διατηρεί την τέταρτη θέση στις προτιμήσεις των Ευρωπαίων για διακοπές, είναι απαράδεκτο και απογοητευτικό και οι δηλώσεις του Υπουργού πιάνουν τόπο σε αυτούς που δεν γνωρίζουν αλλά όχι σε εμάς τους ειδικούς.

Η αεροπορική ασφάλεια αποδομείται επιφέροντας δυσμενή διεθνή αντίκτυπο και πλήγμα στο κύρος της Ελληνικής Πολιτικής Αεροπορίας στον ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα των αερομεταφορών. Εάν δεν προηγηθεί μετάταξη των Αερολιμενικών των Αεροδρομίων στις Αεροπορικές Αρχές Αεροδρομίων της ΑΠΑ, τότε τέτοιες κινήσεις του Υπουργείου κατάργησης των Αερολιμενικών από τα αεροδρόμια, παραπέμπουν σε πρώτη ενέργεια διάλυσης του υφιστάμενου δικτύου ασφάλειας της ελληνικής πολιτικής αεροπορίας στα αεροδρόμια και μάλιστα ξεκινώντας από το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας καθώς και παραβίαση συμβατικών υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η χώρα μας.

Ο Σύλλογός μας επιφυλάσσεται παντός νόμιμου δικαιώματος των μελών του και το Υπουργείο θα είναι υπόλογο για ό,τι συμβεί. Για άλλη μια φορά διαπιστώνεται ότι τίποτα δεν έγινε αντιληπτό από όσα συνέβησαν στα Τέμπη και συνεχίζεται η ίδια πολιτική που επιτάσσουν τα συμφέροντα που εξυπηρετούνται και που βρίσκονται πολύ μακριά από την λαϊκή εντολή, το δημόσιο συμφέρον και την ασφάλεια των μεταφορών και των επιβατών».

Λίγο μετά τα Τέμπη

Ήδη από τον Μάρτιο του 2023, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αερολιμενικών –αμέσως μετά το έγκλημα των Τεμπών– μιλούσε για ζητήματα στην ασφάλεια και στις αερομεταφορές. «Μετά τις ιδιωτικοποιήσεις των μεγαλύτερων αεροδρομίων της χώρας, το ελληνικό κράτος αποφάσισε ότι ουσιαστικά δεν χρειάζεται κανενός είδος in situ εποπτείας για τα πλείστα ζητήματα ασφαλείας που ανακύπτουν σε όλα τα αεροδρόμια».

Η ανακοίνωση του Πανελλήνιου Συλλόγου Αερολιμενικών  

«Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αερολιμενικών, συντετριμμένος από το δυστύχημα των Τεμπών, σιώπησε μέχρι σήμερα, πενθώντας για τον άδικο χαμό τόσων συνανθρώπων μας και εκφράζει τα θερμά συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων.

• Δυστυχώς, η εικόνα απαξίωσης και πλημμελούς εφαρμογής πολιτικών ασφαλείας στον σιδηρόδρομο δεν είναι η μοναδική.
• Η πραγματικότητα είναι ότι εδώ και χρόνια αντίστοιχη παράλληλη πορεία ακολουθείται και στον χώρο τον αερομεταφορών.
• Μετά τις ιδιωτικοποιήσεις των μεγαλύτερων αεροδρομίων της χώρας, το Ελληνικό κράτος αποφάσισε ότι ουσιαστικά δεν χρειάζεται κανενός είδος in situ εποπτείας για τα πλείστα ζητήματα ασφαλείας που ανακύπτουν σε όλα τα αεροδρόμια.
• Ο πρώην Υπουργός  κύριος Καραμανλής, κατάργησε όλες τις  Αεροπορικές Αρχές σε όλα τα ελληνικά αεροδρόμια, τα όργανα του κράτους δηλαδή που θα έλεγχαν την εφαρμογή κανόνων ασφαλείας στα αεροδρόμια και της εθνικής και ευρωπαϊκής  αεροπορικής νομοθεσίας.
• Η απουσία κρατικού ελεγκτικού μηχανισμού στα αεροδρόμια είναι αντίθετη με την ασφάλεια του πολίτη, των αερομεταφορών και γενικότερα του δημοσίου συμφέροντος και ασφαλώς είναι σίγουρο ότι δεν εξυπηρετεί τους επιβάτες και τους εργαζόμενους ούτε και το καλό της χώρας μας.
• Αυτό έγινε όμως, παρά την εντονότατη αντίδραση σύσσωμης όλης της αντιπολίτευσης και του συλλόγου μας και μάλιστα με τόσο απόλυτο και ατεκμηρίωτο τρόπο που δημιουργεί απορία τίνος τα συμφέροντα εξυπηρετούνται.
• Έτσι η επίβλεψη της ασφάλειας και της νομιμότητας στα αεροδρόμια από πραγματική και επιτόπου μετάπεσε σε οιωνοί εκ του μακρόθεν και ανατέθηκε σε ένα γραφείο στην Αθήνα που ονομάστηκε Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ).
• Έκτοτε έχουν συμβεί πλείστα συμβάντα στα αεροδρόμια, τα οποία έχουν αναδειχθεί. Κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν ήξερε.
• Ο Σύλλογός μας έκανε ότι μπορούσε για να ενημερώσει και να σταματήσει το κατήφορο της ασφάλειας του Πολίτη και της επικίνδυνης και καταστροφικής πολιτικής του Υπουργού κου Καραμανλή.
• Προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (21/10/2022)
• 15 τουλάχιστον Επιστολές-Έγγραφα-Μελέτες που έχουν αποσταλεί τόσο στο Υπουργείο, στη Διοίκηση της ΥΠΑ, σε όλους τους Βουλευτές του Κοινοβουλίου, στον Πρωθυπουργό, στον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης και στον σημερινό Υπουργό Μεταφορών με την ιδιότητα του ως Υπουργού Επικρατείας.
• Έχουν γίνει συναντήσεις για Ενημέρωση όλων των Κομμάτων της Βουλής αποτέλεσμα των οποίων είναι 18 Ερωτήσεις κατατιθέμενες στη Βουλή των Ελλήνων από όλα τα κόμματα της Αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ, ΜέΡΑ25).
• Πολλές απαντήσεις δεν δόθηκαν και όποια απαντήθηκε, ήταν κυρίως στο πνεύμα που ταιριάζει σε μια ανύπαρκτη, απομακρυσμένη εποπτεία στα αεροδρόμια του τύπου «…ρωτήσαμε τον Ιδιώτη Διαχειριστή του Αερολιμένα και μας ανέφερε ότι τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες αλλά…».  Λες και θα παραδεχόταν ποτέ ο Ιδιώτης τις ευθύνες του… Εποπτεία, όχι Αστεία…
• Δύο Παρεμβάσεις επί Νομοθετημάτων στη Βουλή (π.χ. https://www.youtube.com/watch?v=p_Uyga7BreI), (https://www.youtube.com/watch?v=tobmIxGfcAc).
• Αυτό που δεν έχει γίνει βέβαια τα τελευταία 4 χρόνια είναι συνάντηση με τον Υπουργό κο Καραμανλή. Δεν δέχτηκε ποτέ να συζητήσουμε, παρόλο που είμαστε το εξειδικευμένο προσωπικό για την ασφάλεια αεροδρομίων και πτήσεων.
• Δεν τον απασχολούσαν καθόλου τα ζητήματα ασφάλειας των αερολιμένων; Ήταν όλα έτοιμα και προσχεδιασμένα και τόσο καλά φτιαγμένα που δεν επιδέχονταν βελτίωση. Ο Ιδιώτης πρέπει να δρα ανεξέλεγκτα, χωρίς υποχρεώσεις. Θυμίζει κάτι αυτή η τακτική;
• Πέρα λοιπόν από συντετριμμένοι, είμαστε και εξοργισμένοι με όσα ακούγονται και γράφονται. Διαπιστώνουμε ομοιότητες σε όλα τα επίπεδα. Έχει γίνει κατανοητό πόσο επικίνδυνα μπορεί να γίνουν τα πράγματα, αν όλα αφεθούν στην τύχη τους  ή ακόμα;
• Το μοντέλο Καραμανλή, μιας πολύ περιορισμένης «αθηνοκεντρικής δομής» της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ), αντί για το μοντέλο ενός αποκεντρωμένου πραγματικού συστήματος ελέγχου, είναι αποδεδειγμένα αποτυχημένο.
• Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, οι οποίες σημειωτέων δεν έχουν το νησιωτικό χαρακτήρα της Ελλάδας, έχουν θεσπιστεί οι απαραίτητες περιφερειακές εποπτικές μονάδες  εντός των αερολιμένων. Ξέρουμε κάτι που δεν ξέρουν;
• Είναι κατεπείγουσας σημασίας το έργο της ΑΠΑ να γίνει ουσιαστικό με την επέκταση της εποπτείας της εντός των αεροδρομίων και όχι εξ αποστάσεως.
• Οι Κρατικές Αεροπορικές Αρχές των αεροδρομίων είναι ουσιώδες τμήμα της, χωρίς αυτό δεν νοείται πραγματική εποπτεία. Αν θέλουμε επιτέλους να μιλάμε σοβαρά για πολιτική ασφάλειας στις μεταφορές, πρέπει να αναθεωρηθεί άμεσα η δομή της ΑΠΑ. Η πραγματικότητα  δεν  περιμένει.
• Η χαλαρή απομακρυσμένη και ανεπαρκώς στελεχωμένη εποπτεία δεν είναι υπεύθυνος τρόπος σκέψης και σε καμία περίπτωση δεν θα ωφελήσει κράτος-πολίτες-εταιρίες.
• Αν έχουμε συμβάντα ασφαλείας στα αεροδρόμια, η ζημιά θα είναι ανυπολόγιστη, όχι μόνο για τις αερομεταφορές της χώρας μας αλλά και για την ήδη εύθραυστη οικονομία μας και δεν αποσβένεται εύκολα.
• Πόσο μάλλον, εάν τα συμβάντα είναι και θανατηφόρα…».

Που βρισκόμαστε σήμερα

Στις αρχές του Οκτώβρη 2025, με αφορμή την ορκωμοσία των 80 νέων Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας (ΕΕΚ) στις εγκαταστάσεις της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας δηλώνει:

«Με την ορκωμοσία των 80 νέων ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας υλοποιείται το πρώτο στάδιο του προγράμματος που εφαρμόζει η κυβέρνηση για την ενίσχυση του προσωπικού της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.

Ο προγραμματισμός του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προβλέπει την πρόσληψη ακόμη 17 ελεγκτών εντός του έτους και άλλων 72 από την ίδια δεξαμενή επιτυχόντων του ΑΣΕΠ, το 2026.

Την ίδια στιγμή προχωρά η διαδικασία προσλήψεων και σε άλλες νευραλγικές ειδικότητες και συγκεκριμένα 43 νέοι ηλεκτρονικοί ATSEP φέτος και άλλοι 44 το 2026. Για το επόμενο έτος προγραμματίζονται επίσης, 28 προσλήψεις υπαλλήλων παροχής πληροφοριών (AFISO).

Η ενίσχυση του προσωπικού της ΥΠΑ  γίνεται ταυτόχρονα με τον μετασχηματισμό της Υπηρεσίας σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, προκειμένου να ενισχυθεί η διοικητική της αυτοτέλεια.

Οι παραπάνω συντονισμένες ενέργειες εντάσσονται στο σχέδιο δράσης που εφαρμόζουμε σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, με στόχο τη συνολική αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών αεροναυτιλίας της Ελλάδας.

Εύχομαι καλή σταδιοδρομία στα νέα στελέχη της ΥΠΑ».

Τι και αν οι εργαζόμενοι λένε ότι οι καινούργιοι συνάδελφοι τους χρειάζονται διετή εκπαίδευση για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της δουλειάς; Τα Μέσα εστιάζουν και ακούν μόνο «στις καθυστερήσεις που ταλαιπωρούν τους επιβάτες»:

Στα τέλη του ίδιου μήνα (Οκτώβρης 2025) ψηφίζεται τελικά το νομοσχέδιο. Η«Σύσταση και οργάνωση του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας» πραγματοποιήθηκε με τον Νόμο 5240/2025, ο οποίος δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Α΄ 184 στις 24 Οκτωβρίου 2025. Ο νόμος αυτός καθορίζει τον σκοπό, την αποστολή, τις αρμοδιότητες, τους πόρους και τη διοίκηση της νέας Υπηρεσίας.

Οι νέες προβλέψεις αποτελούν ουσιαστικά μια επικίνδυνη τομή για την ασφάλεια των αερομεταφορών, καθώς ενισχύουν όλες τις προϋποθέσεις -ήδη υπαρκτές μέσα στις συνθήκες «απελευθέρωσης» των μεταφορών και λειτουργίας τους με γνώμονα τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων- για μεγάλους και άμεσους κινδύνους που αφορούν επιβάτες και εργαζόμενους.

Την αντίθεσή της στο νομοσχέδιο για την αναδιοργάνωση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) είχε εκφράσει η Ένωση Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας, ζητώντας από την διοίκηση της Υπηρεσίας και το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών να ενσωματωθούν οι προτάσεις που οι ίδιοι έχουν καταθέσει.

Όπως επισήμαιναν οι ελεγκτές, «οι προτάσεις αυτές, σε πολλές περιπτώσεις, συμπίπτουν με αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για το νέο νόμο της ΥΠΑ», ενώ ζητούν να επιδειχθεί «η απαραίτητη εκτίμηση και ο σεβασμός στο έργο του Ελεγκτή Εναέριας Κυκλοφορίας».

Το περιεχόμενο της ανακοίνωσης των Ελεγκτών

«Με αίσθημα ευθύνης, θα θέλαμε να ενημερώσουμε το επιβατικό κοινό ότι όλοι οι Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας (Ε.Ε.Κ.) εξυπηρετούν καθημερινά με ασφάλεια όσο το δυνατόν περισσότερες πτήσεις, εργαζόμενοι σε καθεστώς ακραίας υποστελέχωσης και έλλειψης σύγχρονου εξοπλισμού.

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο όγκος της εναέριας κυκλοφορίας, ο οποίος κάθε χρόνο σημειώνει νέο ρεκόρ, οι E.E.K. έχουν αποδεχθεί να εργάζονται την καλοκαιρινή περίοδο με μειωμένες ημέρες ανάπαυσης, ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει το σύστημα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας που είναι ένας από τους πυλώνες στήριξης του τουρισμού στην χώρα μας.

Έχοντας συναίσθηση του καθήκοντος μας απέναντι στην χώρα και το επιβατικό κοινό και όντας προσηλωμένοι στην αδιαπραγμάτευτη διατήρηση των επιπέδων ασφαλείας, έχουμε απαιτήσει από την Διοίκηση της ΥΠΑ και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών να αναλάβουν και αυτοί τις ευθύνες τους για την εξυγίανση της ΥΠΑ.

Από την μία πλευρά η Διοίκηση της ΥΠΑ δεσμεύθηκε εγγράφως από τον Μάιο του 2024 για τα εξής:

1. Την υλοποίηση προγράμματος σταδιακής αντικατάστασης του εξοπλισμού επιτήρησης (surveillance), επικοινωνιών φωνής (communication) και αεροναυτιλίας (navigation).
2. Την αναβάθμιση της αξιοπιστίας και της διαθεσιμότητας του υπάρχοντος εξοπλισμού με την προμήθεια όλων των κρίσιμων ανταλλακτικών στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό.

Μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει η Διοίκηση της ΥΠΑ να υπογράψει καμία από τις κρίσιμες συμβάσεις για την προμήθεια νέου συστήματος ραντάρ, καθώς και των συστημάτων επικοινωνιών για την προσέγγιση της Αθήνας και το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών Μακεδονίας. Το μόνο που έχει κάνει είναι να βγάζει διαδοχικά δελτία τύπου στα οποία αναπαράγει τις ίδιες εξαγγελίες, απλά μεταθέτοντας τις ημερομηνίες που θα υλοποιηθεί η προμήθεια του κρίσιμου εξοπλισμού. Μία ματιά στο τι υποσχόταν, με το από 1/2/2025 δελτίο τύπου, η Διοίκηση της ΥΠΑ να γίνει στο πρώτο τρίμηνο του 2025 και τι από αυτά έχει γίνει σήμερα (καθώς αισίως τελειώνει το τρίτο τρίμηνο του 2025), είναι αρκετή για να καταλάβει το κοινό ότι η ΥΠΑ απλά περιορίζεται σε ασκήσεις επί χάρτου χωρίς αποτελέσματα.

Το περιστατικό στις 19/8/2025, με την αστοχία ενός κρίσιμου ανταλλακτικού και την απώλεια της εικόνας του τερματικού ραντάρ και των εφεδρικών συχνοτήτων της προσέγγισης Αθηνών στον λόφο Μερέντα αποδεικνύει ότι από πέρσι η ΥΠΑ δεν έχει φροντίσει να προμηθευτεί ένα ανταλλακτικό, το οποίο έχει διαπιστωθεί ότι χρειάζεται αντικατάσταση, με αποτέλεσμα η χώρα να διασυρθεί διεθνώς. Ακόμα και σήμερα η ΥΠΑ δεν έχει ακόμα προμηθευτεί το εν λόγω ανταλλακτικό.

Από την άλλη πλευρά, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών δεσμεύτηκε έναντι και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να φτιάξει έναν νόμο που να αναδιοργανώνει την ΥΠΑ, μετατρέποντάς την σε έναν σύγχρονο πάροχο υπηρεσιών αεροναυτιλίας που να πληροί τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.

Έχουμε συναντηθεί με τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ασχολείται με την αναδιοργάνωση της ΥΠΑ και έχουμε διαπιστώσει ότι έχουμε κοινές απόψεις για την εξυγίανση της ΥΠΑ και ότι μοιραζόμαστε τον κοινό στόχο να γίνει η ΥΠΑ ένας σύγχρονος Πάροχος Υπηρεσιών Αεροναυτιλίας που να εφαρμόζει πλήρως τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.

Ήδη από τον Ιούλιο έχουμε καταθέσει προτάσεις στο υπουργείο βασισμένες σε ένα αρχικό σχέδιο νόμου που μας κοινοποιήθηκε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε επίσης παρατηρήσεις. Το υπουργείο επέλεξε να μην αποδεχθεί ούτε τις δικές μας παρατηρήσεις, αλλά ούτε και της Ευρωπαϊκής επιτροπής και παρουσίασε χθες στη δημόσια διαβούλευση ένα σχέδιο νόμου χειρότερο και από αυτό που μας έδωσε αρχικά. Είναι εμφανές ότι το Υπουργείο δεν μπήκε καν στον κόπο να εξετάσει τις προτάσεις των εργαζομένων που θα κληθούν να εφαρμόσουν αυτό το νομοσχέδιο.

Το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε στη δημόσια διαβούλευση περιέχει διατάξεις που όχι μόνο δεν συμφωνήθηκαν ποτέ, αλλά ούτε καν συζητήθηκαν, επιλέγοντας έτσι τη μέθοδο του αιφνιδιασμού. Προφανώς αυτό από τη μεριά μας δεν πρόκειται να γίνει ανεκτό.

Από την αρχή του καλοκαιριού εξυπηρετούμε σε όλες τις μονάδες εναέριας κυκλοφορίας μεγαλύτερο όγκο κυκλοφορίας από τον ήδη αυξημένο που έχει συμφωνηθεί. Ειδικά για τον ΔΑΑ εξυπηρετούμε ακόμα και 36 αφίξεις την ώρα παρότι η ονομαστική χωρητικότητα είναι 22 και η αυξημένη χωρητικότητα που έχει συμφωνηθεί είναι 28. Η ίδια η διοίκηση της ΥΠΑ με επιστολή προς το Eurocontrol στις 22/8/2025 αναγνωρίζει την υπέρβαση που γίνεται στο συμφωνηθέν όριο.

Πλέον μετά τον εμπαιγμό που υφιστάμεθα δεν έχει νόημα να υπερβάλλουμε εαυτούς και να εξυπηρετούμε κυκλοφορία πάνω από τα ήδη αυξημένα συμφωνηθέντα επίπεδα. Ακόμα και τώρα εξυπηρετούμε πραγματικά 28 αφίξεις την ώρα στον ΔΑΑ που μαζί με τις πτήσεις που γίνονται εξ όψεως φτάνουμε έως και τις 33 συνολικά αφίξεις την ώρα. Επομένως κανένα «slow down» δεν κάνουν οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, όπως βολικά γράφεται σαν δικαιολογία σε κάποια ΜΜΕ.

Οι Ε.Ε.Κ., ειδικά τα τελευταία τέσσερα (4) καλοκαίρια, έχουμε αποδείξει ότι νοιαζόμαστε για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού και την αναβάθμιση της ΥΠΑ. Ο λόγος που το σύστημα της εναέριας κυκλοφορίας δεν έχει καταρρεύσει είναι αποκλειστικά η προσπάθεια που καταβάλλουν οι Ε.Ε.Κ., αφού η ΥΠΑ και το Υπουργείο διαχρονικά δεν έχουν κάνει το χρέος τους.

Στείλαμε επιστολή από την 1/9/2025 ζητώντας συνάντηση με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κύριο Δήμα και δεν λάβαμε καν απάντηση. Του ξαναστείλαμε επιστολή στις 22/9/2025 και μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ενδιαφέρον να ακούσει τις προτάσεις μας. Στην τελευταία επιστολή ξεκαθαρίσαμε ότι θα σταματούσαμε να εξυπηρετούμε πάνω από το ήδη αυξημένο όριο, φυσικά χωρίς να λάβουμε απάντηση. Δεν υπάρχει δικαιολογία ότι δεν γνώριζε την κατάσταση ή ότι η χθεσινή εξέλιξη ήταν ξαφνική.

Παρ’ όλες τις προσπάθειες να παρουσιαστεί το πρόβλημα ως «προσωπικές διαφορές» ή «συνδικαλιστικά αιτήματα» η πραγματικότητα είναι αδιαμφισβήτητη. Τα συστήματα είναι απαρχαιωμένα και το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε δεν ικανοποιεί βασικές απαιτήσεις των ευρωπαϊκών κανονισμών, κάτι που το πιστοποιεί η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που απειλεί τη χώρα μας με κυρώσεις.

Ο ίδιος ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έδωσε συγχαρητήρια στους Έλληνες Ε.Ε.Κ. οι οποίοι διαχειρίζονται πρωτοφανή όγκο κυκλοφορίας, όντας ακραία υποστελεχωμένοι και εργαζόμενοι με τέτοια απαρχαιωμένα συστήματα. Τα στοιχεία που παρουσιάζει το Eurocontrol αποδεικνύουν ότι οι Ε.Ε.Κ. της ΥΠΑ είναι οι πέμπτοι πιο παραγωγικοί ανάμεσα σε 38 παρόχους σε όλη την Ευρώπη, παρά το ότι οι συνθήκες στις οποίες εργάζονται οι Έλληνες Ε.Ε.Κ. είναι χειρότερες από οπουδήποτε αλλού στην υπόλοιπη Ευρώπη, ακόμα και στα Βαλκάνια.

Καλούμε τις Διοικήσεις της ΥΠΑ και του υπουργείου να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να μην ψάχνουν δικαιολογίες κατηγορώντας τους Ε.Ε.Κ., οι οποίοι είναι αυτοί που καλούνται κάθε φορά να επωμιστούν το βάρος της κακοδιοίκησης και να αντιμετωπίσουν μόνοι τους το πρόβλημα. Η υπομονή μας έχει εξαντληθεί και δεν ανεχόμαστε πλέον κανέναν εμπαιγμό. Καλούμε επίσης το υπουργείο και η Διοίκηση της ΥΠΑ να υλοποιήσουν όσα έχουν δεσμευτεί, να αξιολογήσουν και να ενσωματώσουν τις προτάσεις μας, που σε πολλές περιπτώσεις συμπίπτουν με αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για το νέο νόμο της ΥΠΑ και να δείξουν την απαραίτητη εκτίμηση και σεβασμό στο έργο του Ελεγκτή Εναέριας Κυκλοφορίας».

Τι λέει το νομοσχέδιο

Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο λειτουργεί ως συνέχεια του νόμου 4757/2020 για την οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια της ΥΠΑ, αποτελώντας ακόμη ένα βήμα προς την κατεύθυνση της ιδιωτικοποίησης. Προηγήθηκε ο νόμος 3913/2011 που άνοιξε την πόρτα για την ιδιωτικοποίηση των αεροδρομίων, διαδικασία που επιταχύνθηκε με την παραχώρηση 14 αεροδρομίων στη «Fraport» από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2016. Τότε, η ΥΠΑ διασπάστηκε σε Υπηρεσία και Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας, υποτίθεται για «ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα», όμως στην πράξη διαχωρίστηκε το επιχειρησιακό τμήμα που παράγει έσοδα, με στόχο την παράδοσή του σε ιδιώτες.

Αυτή τη γραμμή συνεχίζει και το νέο νομοσχέδιο, αποτελώντας περαιτέρω προσαρμογή στις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις, διευρύνοντας την οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια της ΥΠΑ και της ΑΠΑ. Παρέχει υπερεξουσίες στον διοικητή, όπως επιλογή προϊσταμένων από τον ιδιωτικό τομέα, αποσπάσεις χωρίς συναίνεση, αγνόηση οικογενειακών/κοινωνικών κριτηρίων, αποψίλωση προσωπικού από παραχωρημένα αεροδρόμια και περιορισμό ή εξάλειψη δημόσιας περιουσίας. Προβλέπει ακόμη εγκατάσταση συστημάτων απομακρυσμένου ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας αντί της φυσικής παρουσίας εργαζομένων.

Ενδεικτικά άρθρα που αποτυπώνουν το περιεχόμενο

• Άρθρο 32: Η «Fraport» προτείνει χρονοδιάγραμμα για ολοκλήρωση μεταθέσεων, δηλαδή επίσπευση απομάκρυνσης προσωπικού ΥΠΑ από παραχωρημένους αερολιμένες.
• Άρθρο 17: Στους 14 παραχωρημένους αερολιμένες η ΥΠΑ διατηρεί μόνο μονάδες ΑΝS (ATM/ANS/CNS/AIS/AFIS), ενώ κάθε άλλη διοικητική ή υποστηρικτική λειτουργία ασκείται κεντρικά, άρα ουσιαστικά χωρίς φυσική παρουσία της ΥΠΑ στα αεροδρόμια της «Fraport».
• Άρθρο 21: Επιτρέπει τοποθέτηση προϊσταμένων Γενικών Διευθύνσεων και Διευθύνσεων Λειτουργίας Αερολιμένων από τον ιδιωτικό τομέα, δημιουργώντας ζητήματα αξιοπιστίας και ασυμβατοτήτων, ακόμη και κινδύνους εθνικής ασφάλειας, αφού δεν αποκλείονται αλλοδαποί.
• Άρθρο 26: Προβλέπει αντικατάσταση φυσικής παρουσίας στους πύργους ελέγχου με συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου, εκθέτοντας τους επιβάτες σε κινδύνους κυβερνοεπιθέσεων. Εισάγει επίσης «λοιπούς φορείς» στην παροχή αεροναυτιλίας, που θα επιβαρύνουν τα τέλη και ανοίγουν τον δρόμο σε ιδιωτικούς παρόχους.

Τα συστήματα ασφαλείας από το 2026 και μετά

Στις 4 Νοεμβρίου το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ενέκρινε τη σύναψη δημόσιας σύμβασης για την προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων επιτήρησης (TAR) και συστημάτων επιτήρησης μακράς εμβέλειας για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας διαδρομής (En-route).

Η σύμβαση που εγκρίθηκε είναι συνολικού ύψους 53,6 εκατ. ευρώ και αφορά τα έτη 2026, 2027 και 2028.

Ειδικότερα, εγκρίθηκε η προμήθεια και εγκατάσταση:

• Συστημάτων Επιτήρησης (TAR) για τη διαχείριση της Εναέριας Κυκλοφορίας: α. στις Τερματικές Περιοχές των Διεθνών Αερολιμένων Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου, Ρόδου και Κέρκυρας, β. στην Τερματική Περιοχή του Αερολιμένα Ανδραβίδας και
• Συστημάτων Επιτήρησης Μακράς Εμβέλειας για τη διαχείριση της Εναέριας Κυκλοφορίας Διαδρομής (En-route), στις θέσεις, «Μενετές» Καρπάθου, «Αττάβυρος» Ρόδου και «Βίγλα» Λήμνου.

Σημεία-κλειδιά

Αυξανόμενη επιβατική κίνηση

Η αύξηση αυτή επιβαρύνει το προσωπικό, τα συστήματα ελέγχου και τις υποδομές, θέτοντας σε δοκιμασία την ασφάλεια.

Η αύξηση της επιβατικής κίνησης στα ελληνικά αεροδρόμια έχει ξεπεράσει το +9,5 % το 2024, με ρεκόρ στις πτήσεις, όπως στις 10 Αυγούστου 2024, όταν η HCAA διαχειρίστηκε 4.944 πτήσεις εντός του FIR Αθηνών

Προσωπικό και εξοπλισμός

• Υποστελέχωση έως 40%.
• Παρωχημένα συστήματα 26 ετών που δεν εντοπίζουν επικαλυπτόμενες πορείες πτήσεων.
• Καθυστέρηση στην αναβάθμιση των συστημάτων.

Μη συμμόρφωση με ευρωπαϊκές απαιτήσεις

• Τρεις ενεργές διαδικασίες παράβασης για PBN και αναγνώριση αεροσκαφών.
• Προειδοποιήσεις από ΕΕ για μη εφαρμογή διαδικασιών
• Η συμμόρφωση με ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν είναι πλήρης, γεγονός που δημιουργεί κινδύνους αλλά και πιθανές νομικές συνέπειες.

Διαβάστε επίσης

Είναι το αεροπλάνο ασφαλές μέσο μεταφοράς στην Ελλάδα; Μέρος 1ο

Είναι το αεροπλάνο ασφαλές μέσο μεταφοράς στην Ελλάδα; Μέρος 2ο

Κρατικής δολοφονίας το ανάγνωσμα

Κόρινθος: Το προαύλιο ενός δημοτικού είναι ακατάλληλο για να παίζουν παιδιά, αλλά ποιος νοιάζεται;