Βασίλης Δημάκης: Ο άνθρωπος που νίκησε το άθλιο σωφρονιστικό σύστημα

Όταν μου μίλησε στις 14 Μαρτίου του 2022, ο Βασίλης Δημάκης έκανε την τρίτη απεργία πείνας και δίψας διαμαρτυρόμενος για την άρνηση χορήγησης εκπαιδευτικής άδειας που θα του επέτρεπε να ολοκληρώσει τις σπουδές του.
Η συνέντευξη που ακολουθεί είναι μία από τις πολλές συζητήσεις που έκανα μαζί του, μέχρι και λίγους μήνες πριν. Ο Βασίλης είναι -ήταν- ένας άνθρωπος που προσπαθούσε διαρκώς να γίνει καλύτερος. Πέθανε σήμερα στη φυλακή που ήταν για τριάντα χρόνια, με ελάχιστες μικρές παύσεις.
Τη διαβάζετε αυτούσια. Αντί χαιρετισμού.
Ο Βασίλης Δημάκης ξεκίνησε -σήμερα, 14 Μαρτίου του 2022 – απεργία πείνας και δίψας. Τρίτη φορά. Διεκδικώντας το δικαίωμά του στη μόρφωση. Δικαίωμα που το κράτος εμποδίζει, συστηματικά.
Η ιστορία του γνωστή. Γεννήθηκε το 1979. Το 1998 φυλακίζεται για έγκλημα τιμής, στις φυλακές Νέων Αυλώνα. Ακολουθεί η καταδίκη του για ληστείες που διαπράττει στο λιγοστό διάστημα που βρίσκεται ελεύθερος και καταδικάζεται σε 44 χρόνια φυλάκισης.
Στα 35 του χρόνια, συνειδητοποιεί ότι έχει περάσει μεγάλο μέρος από τη ζωή του χωρίς κάτι να ελπίζει. Κόντρα σε κάθε κανόνα της φυλακής, ο Δημάκης μεταμορφώνεται.
Συνεχίζει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, διαβάζοντας σε ένα κελί που μοιράζεται με 8 συγκρατούμενούς του. Αποφοιτά σε πείσμα του εκδικητικού «σωφρονιστικού» συστήματος με 19,9. Άριστος.
Δίνει πανελλήνιες εξετάσεις και μπαίνει δεύτερος σε κατάταξη, ανάμεσα σε όλους τους μαθητές των εσπερινών λυκείων της χώρας, στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η ιστορία του Βασίλη γίνεται γνωστή παντού. Τα συγχαρητήρια της πολιτείας δίνουν και παίρνουν. Ορίστε το σωφρονιστικό σύστημα λειτουργεί. Όμως ο ίδιος μιλάει, διεκδικεί, υπερασπίζεται τα δικαιώματα των κρατουμένων. Ο κρατικός μηχανισμός λυσσάει. Και αποφασίζει να τον βάλει στη θέση του.
Του αρνείται εκπαιδευτική άδεια με ηλεκτρονική επιτήρηση, το γνωστό «βραχιολάκι», για να παρακολουθεί τα μαθήματά του, αλλοιώνει τον ευεργετικό υπολογισμό έκτισης της ποινής του.
Το Συμβούλιο της Φυλακής απορρίπτει το αίτημά του για χορήγηση εκπαιδευτικής άδειας.
Ο Βασίλης δεν σταματά. Δημοσιοποίηση. Καταγγελία. Απεργία πείνας και δίψας. Ξανά και ξανά.
Σήμερα 14 Μαρτίου 2022, ο Βασίλης Δημάκης μπήκε σε λευκή απεργία. Αρνείται να λάβει πέραν της τροφής, νερό και ιατρική περίθαλψη.
Μίλησα μαζί του στο τηλέφωνο.
Τι συνέβη και προχωράτε τρίτη φορά σε απεργία πείνας και δίψας;
«Από τις 28/2 ξεκίνησαν τα μαθήματα στο πολιτικό της Νομικής. Και από 5 άτομα το Συμβούλιο της Φυλακής πέρασε μόνο 3. Εμάς μας άφησε στοχευμένα πίσω, χωρίς καμία εξήγηση».
Με τι αιτιολογία;
«Με καμία,ούτε μας καλούν, ούτε μας λένε κάτι, τίποτα».
Συνοψίζω, ενώ έχουν ξεκινήσει από 28/2 τα μαθήματα, έχετε αποκλειστεί κατά παράβαση κάθε νόμου, από την εκπαιδευτική διαδικασία;
«Ναι, δεν μας εισάγει καν το αίτημα που έχουμε κάνει, που είναι επαναλαμβανόμενο κάθε φορά».
Χρωστάτε δύο μαθήματα;
«Ναι, μου μένουν 2 μαθήματα, δεν τα χρωστάω. Ακολουθώ την κανονική διαδικασία. Είμαι πάντα στην ώρα μου τυπικός σε όλα τα μαθήματα. Απλά αυτά τα δύο τα είχα αφήσει επίτηδες για να μπορέσω να παραμείνω εδώ. Γιατί η Νικολάου με την διευθύντριά μας ,εδώ, είχαν σκοπό με το που τελειώσω την εκπαίδευση να με σηκώσουν από την φυλακή. Οπότε δεν τα έδωσα, δεν πήγα καν στις εξετάσεις.»
Έχετε κάνει μια αξιέπαινη προσπάθεια, παράδειγμα προς μίμηση. Εσείς βρίσκετε συνεχώς εμπόδια, μας εξηγείτε γιατί;
«Ίσως επειδή μιλάω παραπάνω. Επειδή διεκδικώ πράγματα για εμένα και τους συγκρατούμενούς μου, πέρα από την εκπαιδευτική διαδικασία. Και αυτό τους ενοχλεί».
Αναγέννηση Γολγοθάς
Έχετε μεγαλώσει στη φυλακή. Τι σας έκανε να αποφασίσει να διεκδικήσετε τη μόρφωση σας;
«Μετά την τελευταία μου σύλληψη, όταν βρέθηκα μπροστά στην ανακρίτρια της είπα: από σήμερα είμαι άλλος άνθρωπος, δεν θα με ξαναδείτε στην πόρτα σας από έκνομη ενέργεια, ποτέ. Έτσι και έγινε. Συνέχισα τις δύο τάξεις του λυκείου που τις είχα αφήσει τότε. Μπήκα στη διαδικασία, έδωσα τα μαθήματα. Πολλά προβλήματα από τότε στα Γρεβενά. Με έδιωξαν μια βδομάδα πριν τις εξετάσεις, έφτασα στην Πάτρα. Πάλι αγώνας, ανηλεής συνεχόμενος, κόντρα σε κάθε υπηρεσία. Ούτε να πάω στη βιβλιοθήκη, ούτε να έχω έναν χώρο για να διαβάζω. Πάντα εμπόδια. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι έχω τραβήξει. Σε πείσμα όλων αυτών έδωσα τον αγώνα μου και τελείωσα με 19,9. Εξετάσεις έγραφα μπροστά σε 40-50 άτομα, ΕΚΑΜ, ΜΑΤ. Φανταστείτε σε τι ψυχοφθόρα διαδικασία ήμουν. Έγραψα σε όλα 20 εκτός από μαθηματικά. Που έγραψα 18,6. Το ίδιο και στις πανελλήνιες έδινα μόνος μου με 30,40 άτομα να με φρουρούν. ΟΠΚΕ γύρω γύρω, περικυκλωμένο όλο το σχολικό συγκρότημα Νίκος Τεμπονέρας. Η Πάτρα ολόκληρη κλειστή. Να δυσαρεστούνται οι πολίτες. Να δημιουργούν προβλήματα στον κόσμο, τέτοιες βρομιές».
Αποφασίσατε στοχευμένα την Νομική;
«Προφανώς. Πέρασα στο Πολιτικό της Νομικής, αλλά πρώτη μου επιλογή ήταν η Νομική. Με αυτά τα προβλήματα δεν μπόρεσα να βγάλω τα μόρια που ήθελα. Και δεν κατάφερα να περάσω στη Νομική. Πέρασα δεύτερος από όλα τα νυχτερινά σχολεία της χώρας στο Πολιτικό».
Πείτε μου, πού διαβάζετε και πώς;
«Τώρα εδώ εντάξει, έχω το χώρο μου. Εκεί ήμουνα με άλλους 8-9 κρατούμενους στο θάλαμο. Έκανα ολόκληρη φασαρία, απείλησα ότι θα ξεκινήσω πάλι απεργίες και μου δώσανε την τελευταία χρονιά, λίγο πριν τελειώσει το λύκειο ένα κελί με έναν ακόμα κρατούμενο».
Ένα εκδικητικό σύστημα
Σωφρονισμός στη φυλακή μάλλον δεν υπάρχει με βάση τη διήγηση σας…
«Ακούστε. Είναι δυνατόν παιδί που έχει περάσει μηχανολόγος Ηλεκτρονικών υπολογιστών, δηλαδή στη σχολή που είναι μετά την ιατρική με 19.000 μόρια, να μην το δίνουνε άδεια να πάει στις θεωρίες. Πάει μόνο στα εργαστήρια. Πώς είναι δυνατόν να περάσει στα εργαστήρια χωρίς να έχει διδαχτεί την θεωρία»;
Πως το κάνουν; Τι λένε;
«Με το αποφασίζουμε και διατάσσουμε».
Μιλάτε, γράφετε και αγωνίζεστε; Δεν φοβάστε τις συνέπειες;
«Δεν φοβάμαι τους δειλούς ανθρώπους που μηχανεύονται πράγματα. Χρησιμοποιούν την εξουσία που τους έχει δώσει ο νομοθέτης και η κοινωνία για να μπορέσουν να κάνουν τα πράγματα καλύτερα. και τα κάνουν όσο χειρότερα γίνεται. Και όσο πιο σκοτεινά. Τι να φοβάμαι από τέτοια σκουπίδια; Γιατί περί σκουπιδιών πρόκειται».
Ξεκινήσατε σήμερα, τρίτη φορά, απεργία πείνας και δίψας.
«Ναι, ξεκίνησα από τα χαράματα, δεν έχω πιει νερό, δεν έχω φάει φαγητό. Και δεν πρόκειται να φάω. Ούτε να πιώ γουλιά. Γνωρίζω ότι από αύριο θα είμαι εντελώς αφυδατωμένος. Και από μεθαύριο θα έχω σοβαρότερα προβλήματα υγείας. Είναι η τρίτη φορά. Ο οργανισμός μου είναι ήδη επιβαρυμένος Την πρώτη φορά που ήμουνα πιο δυνατός άντεξα 7-8 μέρες την προηγούμενη 4-5. Τώρα η διαδικασία πάει ακόμα πιο γρήγορα. Σκεφτείτε ότι είμαι με μεντρόλ (χάπια κορτιζόνης). Και μαγνήσιο. Αν δεν παίρνω από αυτά, πρήζονται τα άκρα μου. Δεν μπορώ να περπατήσω. Χωρίς να κουνιέμαι, πονάω εσωτερικά. Πονάω φρικτά. Με έχουν καταστρέψει η Νικολάου και οι υπόλοιποι».
Δεδομένο ότι τις προηγούμενες φορές οι απεργίες σας είχαν αποτέλεσμα, κερδίσατε αυτά που δικαιούστε. Γιατί πρέπει να γίνεται αυτό κάθε φορά;
«Γιατί είναι βασανιστές. Καταλήγω στο συμπέρασμα ότι είμαι μίσος. Γιατί είναι διεφθαρμένοι μέχρι το κόκκαλο όλοι. Ελάχιστοι είναι που δεν τα παίρνουν εδώ πέρα. Όλα έχουν μια τιμή, από τη διευθύντρια μέχρι τον τελευταίο φύλακα. Να φέρω ένα παράδειγμα. Ο Φουρθιώτης ερχόταν και έβλεπε τον πιλότο (Γλυκά Νερά) χωρίς τυπικά επισκεπτήρια, χωρίς τίποτα. Το επέτρεπε γιατί σκεφτόταν τα καλά λογάκια που θα πει ο δημοσιογράφος για τη διευθύντρια. Αρέσκεται σε αυτά. Αυτά είναι πράγματα τα ξέρουν και οι πέτρες. Όσοι έχουν λεφτά περνάνε καλά στη φυλακή, όσοι δεν έχουν όχι. Αυτό κάνει η κυρία Στέφη που έπρεπε να έχει πάρει πόδι από καιρό, εντελώς διεφθαρμένη».
Αποφυλάκιση μετ’ εμποδίων
Πότε θα αποφυλακιστείτε;
«Άλλο κομμάτι που πονάει, Σε άλλες φυλακές δίνουν 23αρια και 30αρια μεροκάματα στον ευεργετικό υπολογισμό ημερών. Εδώ η κυρία Μπαρτζάκλη και κάποιες άλλες εισαγγελείς έχοντας στοχοποιήσει εμένα, δίνουμε 14 μέρες το μήνα. Και συμπαρασύρει και τους άλλους συγκρατούμενούς μου εδώ. Τόσες φορές έχω ζητήσει τον νόμο. Γιατί υπάρχει ο συγκεκριμένος νόμος που λέει για την αναλογία: Όποιος έχει σπουδές ολοκληρωμένες τρίμηνης διάρκειας, πρέπει να παίρνει τον ευεργετικό προϋπολογισμό ημερών. Σε εμάς αυτό δεν υπάρχει. Δεν μας λένε ποιος είναι ο νόμος. Το παίρνουν από μας και το βάζουν αλλού, τα πουλάνε».
Οι δικηγόροι σας τι λένε, πώς μπορείτε να αμυνθείτε;
«Έχουμε φτάσει στον Άρειο Πάγο. Και εδώ σφυρίζουν αδιάφορα».
Αν υποθέσουμε ότι θα ξεπεραστεί και αυτό κύριε Δήμακη, πότε περιμένετε να αποφυλακιστείτε;
«Μόλις τελειώσουμε με αυτό που έχουμε τώρα, θα καταθέσουμε αίτημα αποφυλάκισης».
Πόσο καιρό βρίσκεστε στη φυλακή;
«Είμαι από το 1998»
Πώς πιστεύετε ότι θα είναι η ενσωμάτωσή σας μετά από τόσα χρόνια;
«Δεν είμαι η ιδρυματοποιημένος, έχω κρατήσει τη φυλακή μακριά από μένα».
Που είναι η πατρίδα σας;
«Είμαι από το χωριό Εμπεσός στην επαρχία Βάλτου στη Αιτωλοακαρνανία. Πατάει σε 3 νομούς το χωριό μου. Στης Αιτωλοακαρνανίας που ανήκουμε, στης Ευρυτανίας, στα χωριά του Άρη, και στης Άρτης».
Εκεί θα επιστρέψετε;
«Όχι, θεωρώ ότι θα δραστηριοποιηθώ εδώ. Σε ότι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για αυτό σπουδάζω. Αυτός είναι ο στόχος μου. Να υπερασπιστώ τους ανθρώπους που βάλλονται και δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Ελπίζω να γίνουμε εμείς η μοίρα τους».
Διαβάστε επίσης:
Πριν ασχοληθούμε με τα πολιτικά, μην ξεχάσουμε να ρωτήσουμε τον Κυμπουρόπουλο
Έχουμε μια συνέχεια να χτίσουμε με τα χέρια μας – «Μέχρι να μη μας ενώνει μόνο ο θάνατος»